Creaduriaid y Dyfnfor - Modelau Gwydr Blaschka

Tua diwedd y 19eg ganrif, bu Leopola Blaschka (1822-1895) a'i fab Rudolf (1857-1929) yn gwneud modelau gwydr cywrain o greaduriaid hynod y môr ar gyfer amgueddfeydd byd natur ac acwaria ym mhedwar ban byd.

Galwyd eu gwaith yn: "rhyfeddod celfyddydol ym maes gwyddoniaeth a rhyfeddod gwyddonol ym maes celfydyd."

Hyd yn oed heddiw, mae gwaith y Blaschkas yn ymddangos yn eithriadol o gyfoes a hwythau'n croesi'r ffiniau rhwng dylunio, crefft, celfyddyd a diwydiant.

Cliciwch ar y mân-luniau isod i weld lluniau mwy o rai o'r modelau gwydr nodedig hyn a gedwir yn y Amgueddfa Cymru.

Blaschka

<em>Actinia mesembryanthum</em>
Actinia mesembryanthum
<em>Synapta mammillosa</em>
Synapta mammillosa
<em>Rhizostoma cuvierii</em>
Rhizostoma cuvierii
<em>Amoeba roteus</em>
Amoeba roteus
<em>Glaucus longicirrhus</em>
Glaucus longicirrhus
Aurelia aurita
Slefren fôr gyffredin neu 'slefren fôr leuad' lawn main Aurelia aurita.
Argonauta argo
Cragen Bedr bapur lawn maint Argonauta argo
Actinophrys sol
Model wedi'i chwyddo'n fawr o reiddiolyn un-gell (Actinophrys sol).

Diamedr: 200mm (yn cynnwys y pigau).

Doliolum mülleri
Tiwnigog llawn maint (Doliolum mülleri).

Tua 70mm o hyd.

Y llun gwreiddiol o'r gragen Bedr bapur fenywaidd a ddefnyddiwyd i wneud y model.
Y llun gwreiddiol o'r gragen Bedr bapur fenywaidd (Argonata Argo) a ddefnyddiwyd i wneud y model.
Cragen Bedr bapur ar ôl ei thrwsio.
Cragen Bedr bapur fenywaidd (Argonata Argo) ar ôl ei thrwsio.

Hyd: 225mm. Uchder: 150mm.

Cragen Bedr bapur cyn ei thrwsio
Cragen Bedr bapur fenywaidd (Argonata Argo) cyn ei thrwsio.

Hyd: 225mm. Uchder: 150mm.

Loligo marmorae
Môr-lawes lawn maint (Loligo marmorae).

Hyd: 145mm.

Loligo alessandrini
Môr-lawes lawn maint (Loligo alessandrini).

Hyd: 85mm.

Anemonïau môr yn ffraeo dros diriogaeth.
Anemonïau môr yn ffraeo dros diriogaeth.

Yma, mae S. troglodytes yn tanio celloedd pigo at A. mesembryanthemum sydd wedi mentro'n rhy agos. Gwelwyd hyn yn digwydd go iawn yn yr acwaria yng nghartref y teulu Blaschka.
Gwaelod: 180x110mm. Uchder: 80mm.

Xenia umbellata
Cwrel meddal llawn maint (Xenia umbellata).

Tua 80mm o uchder.

Paralcyonium elegans
Cwrel meddal llawn maint (Paralcyonium elegans).

Tua 130mm ar draws.

Sycandra raphanus
Model wedi'i chwyddo'n fawr o gyfnod datblygu sbwng (Sycandra raphanus).

Diamedr: 100mm

Amoeba proteus
Model wedi'i chwyddo'n fawr o ameba un-gell (Amoeba proteus).

Diamedr: 120mm.

Cerithium vulgatum
Model maint llawn o falwen fôr (Cerithium vulgatum) â chorff gwydr wedi'i osod mewn cragen iawn.

Hyd: 90mm.

Sabellaria alveolata
Llyngyren fôr sy'n byw mewn tiwb, wedi'i chwyddo (Sabellaria alveolata).

Hyd: 230mm.

Pleurobranchia rhododactyla
'Slefren gribog' neu 'gwsberen fôr' (Pleurobranchia rhododactyla).

Hyd: 205mm.

Pelagia cyanella
Slefren fôr (Pelagia cyanella).

Diamedr y gloch: 60mm. Uchder: 180mm.

Caryophyllia smithii
Dau gwrel cwpanog Dyfnaint (Caryophyllia smithii), y naill ar agor a'r llall ar gau.

Uchder: 100mm.

Actinoloba dianthus
Actinoloba dianthus, Anemoni Môr Pluaidd - gwahanol ffurfiau a chyfnodau tyfiant.

Gwaelod: 300x575mm. Uchder: 250mm.

Charybdea periphyllum
'Môr-gacynen' maint llawn (Charybdea periphyllum)

Lled: 60mm. Uchder: 50mm.

Apolemia uvaria
'Slefren fôr gytrefol' (Apolemia uvaria).

Lled: 45mm. Uchder: 180mm.

Carmarina hastata
Slefren fôr (Carmarina hastata)

Diamedr y 'gloch': 80mm. Uchder: 110mm.

Physalia arethusa
Model cywrain o chwysigen fôr (Physalia arethusa)

Mae'r 'arnofyn' yn mesur rhyw 55mm o led a 90mm o hyd. Uchder cyfan: 240mm. Ceir rhyw ddau gant o dentaclau wedi'u gwneud o wydr lliw, main. Cânt eu dal a'u cynnal gan wifrau copr main.

sylw (3)

Nid yw sylwadau ar gael ar hyn o bryd. Ymddiheuriadau am yr anghyfleustra.
Jbailey
28 Mawrth 2019, 17:24
Amazing
Colin Fraser
27 Mawrth 2017, 10:58
Beautiful and what skill...
Sabine Klingsöhr
26 Gorffennaf 2016, 08:45

The most fascinating glass-art-work I've ever seen. I love it with all my heart!!!