Datganiadau i'r Wasg
Dadorchuddio gosodwaith newydd gan Cerith Wyn Evans yng Nghaerdydd
Dyddiad:
2018-03-09Heddiw, dadorchuddiodd yr artist rhyngwladol adnabyddus Cerith Wyn Evans gerflun neon yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd. Crëwyd Radiant Fold (…the Illuminating Gas) (2017/18) yn arbennig ar gyfer Amgueddfa Cymru, a dyma'r ail rodd a dderbyniwyd drwy gynllun Great Works y Gymdeithas Gelf Gyfoes.
Ysbrydolwyd Radiant Fold (…the Illuminating Gas) gan ffurfiau cyfrin gwaith eiconig Marcel Duchamp, The Bride Stripped Bare by Her Bachelors, Even (1915-23). Mae tair disg wen o neon gwyn llachar yn troi ffurfiau gwreiddiol Duchamp yn wrthrychau tri dimensiwn, ac aml-ddimensiwn. Llywiwyd datblygiad y gwaith gan bensaernïaeth a hanes yr Amgueddfa, ac o'i hongian ar ongl o'r nenfwd mae'n rhagfyrhau persbectif gan orfodi canfyddiadau anghyfarwydd a thorri ar ein rhychwant golwg.
Nod y cynllun Great Works, a gefnogir drwy haelioni Sefydliad Sfumato, yw taclo'r prinder o weithiau gan artistiaid blaenllaw o Brydain sydd i'w gweld yn amgueddfeydd y DU dros yr ugain mlynedd diwethaf. Hwn fydd y cerflun neon mawr cyntaf gan Cerith Wyn Evans i'w gaffael gan amgueddfa yn y DU a hynny gan Amgueddfa Cymru – un o'r mannau cyntaf i'r artist brofi celf pan yn blentyn. Caffaeliad cyntaf y cynllun Great Works y llynedd oedd paentiad mawr newydd gan Glenn Brown ar gyfer Oriel Gelf Laing yn Newcastle.
Nicholas Thornton, Pennaeth Celf Gain Amgueddfa Cymru: "Mae Cerith Wyn Evans yn un o artistiaid mwyaf Cymru ac wedi meithrin proffil rhyngwladol diolch i gyfres o arddangosfeydd a gweithiau comisiwn blaenllaw. Roedd y ffaith nad oedd ei waith yn rhan o gasgliad cenedlaethol Cymru yn ddiffyg y bu'r Amgueddfa yn eiddgar i'w unioni ers blynyddoedd. Roedd cynllun Great Works yn gyfle heb ei ail i gaffael gwaith pwysig gan Cerith wedi'i ddatblygu yn arbennig ar gyfer yr Amgueddfa a'i horielau. Mae Radiant Fold (…the Illuminating Gas) yn gaffaeliad gwych i'r casgliad, a hoffai Amgueddfa Cymru ddiolch i Cerith a'r Gymdeithas Gelf Gyfoes am hwyluso'r broses."
Caroline Douglas, Cyfarwyddwr y Gymdeithas Gelf Gyfoes: "Mae Cerith Wyn Evans wedi meithrin enw mawr yn rhyngwladol dros y 30 mlynedd diwethaf, ond mae ei gyswllt â Chymru yn dod o'r galon. Mae'n hollol amlwg y dylai Amgueddfa Cymru fod yn gartref i un o'i weithiau blaenllaw. Mae wedi bod yn bleser cydweithio â Cerith a bod yn rhan o'r sgwrs fu'n ymwneud â'r comisiwn hwn. Mae'n bennaf adnabyddus am ei ddefnydd o neon, yn enwedig wedi ei gomisiwn cyffrous ar gyfer Tate Britain yn 2017, ac rwy'n ffyddiog y bydd Radiant Fold (…the Illuminating Gas) yn denu a rhyfeddu cynulleidfaoedd Caerdydd am flynyddoedd i ddod."
Bydd y gwaith yn cael ei arddangos yn Oriel 24 rhwng 10 Mawrth a 2 Medi 2018.
Am ganrif a mwy mae'r Gymdeithas Gelf Gyfoes wedi cyfeirio cefnogaeth at gelf gyfoes i amgueddfeydd ym mhob cwr o'r DU. Yn ogystal â rhoddion arbennig i'r Tate, gan gynnwys y gweithiau cyntaf gan Picasso, Matisse, Anthony Caro a Damien Hirst i'w caffael gan gasgliadau yn y DU, mae gan y Gymdeithas Gelf Gyfoes wedi bod yn hael eu cefnogaeth i amgueddfeydd rhanbarthol. Caffaelwyd gwaith cyntaf Francis Bacon gan Huddersfield ym 1952, gosodwaith gan Olafur Eliasson gan Eastbourne yn 2003, darn gan Kader Attia gan Athrofa Gelf Fodern Middlesbrough yn 2016 a gosodwaith gan Dineo Seshee Bopape gan Oriel Towner yn Eastbourne yn 2017. Mae Amgueddfa Cymru hefyd wedi derbyn nifer o roddion pwysig gan y Gymdeithas Gelf Gyfoes ers 1910, gan gynnwys gweithiau gan Andrea Büttner, Patrick Caulfield, Henri Gaudier-Brzeska, Duncan Grant, Patrick Heron, John Hoyland a Joan Miró.
Cefnogir y cynllun Great Works gan haelioni Sefydliad Sfumato.
– DIWEDD –
NODIADAU I OLYGYDDION
Proses ymgeisio Great Works
Diben y cynllun Great Works yw galluogi i un amgueddfa neu oriel yn y DU bob blwyddyn brynu un gwaith gan artist blaenllaw o Brydain. Mae hawl gan y saith deg o amgueddfeydd sy'n aelodau o'r Gymdeithas Gelf Gyfoes ymgeisio, ac mae'r mwyafrif y tu allan i Lundain. Gofynnir i'r ymgeiswyr wneud achos cryf yn esbonio sut y byddai'r caffaeliad o fudd i'w cynulleidfa, i'w gwaith ysgoloriaethol a'u proffil. Bydd ymgeiswyr llwyddiannus yn gwneud achos dros gaffael gwaith gan artist sydd â chysylltiad cryf â chasgliadau, lleoliad neu fro y sefydliad.
Cerith Wyn Evans
Mae gwaith Cerith Wyn Evans yn canolbwyntio ar gyfathrebu syniadau drwy gyfrwng ffurf. Mae'n defnyddio amrywiaeth eang o gyfryngau yn ei waith cysyniadol, gan gynnwys gosodwaith, cerfluniau, ffotograffiaeth, ffilm a thestun. Mae arddangosfa fawr newydd o'i waith yn agor yn Amgueddfa Tamayo, Mexico yn Chwefror 2018. Ymhlith ei arddangosfeydd unigol eraill mae Comisiwn Duveen Tate Britain, Llundain a Haus Konstruktiv, Zurich (2017); Museion Bolzano, yr Eidal (2015); Oriel Sackler y Serpentine, Llundain (2014); TBA-21 Augarten, Vienna (2013); pafiliwn De La Warr, Dwyrain Sussex, y DU (2012); Kunsthall Bergen, Norwy (2011); Tramway, Glasgow (2009); Inverleith House, Caeredin(2009); MUSAC, Leon, Ffrainc (2008); Musée d’art moderne de la ville de Paris (2006) a Kunsthaus Graz (2005). Mae Cerith wedi cyfrannu at nifer o arddangosfeydd grŵp ledled y byd, gan gynnwys Skulptur Projekte Münster, yr Almaen a 57fed Biennale Venice (2017); ‘Moscow Biennial’ (2011); ‘Aichi Triennale’ Nagoya, Japan (2010); ‘Yokohama Triennale’, Japan (2008); ‘Istanbul Biennial’ (2005);a chynrychiolydd Cymru yn 50fed Biennale Venice (2003).
Mae Cerith Wyn Evans yn byw ac yn gweithio yn Llundain ac yn cael ei gynrychioli gan White Cube, Llundain a Hong Kong.