: Ymgysylltu â'r Gymuned

Lansiodd Arddangosfa Gobaith Amgueddfa Wlân Cymru ym mis Ebrill 2020, ar ddechrau’r cyfnod clo cenedlaethol. Nod y project yw creu sgwariau lliw enfys 8” neu 20cm gan ddefnyddio hoff dechneg y crefftwr – gweu, ffeltio, gwehyddu neu grosio. Bydd y sgwariau wedyn yn cael eu rhoi at ei gilydd gan wirfoddolwyr Amgueddfa Wlân Cymru gan greu carthen enfys enfawr a gaiff ei arddangos yn yr Amgueddfa ac yn Amgueddfa Genedlaethol y Glannau, Abertawe. Yn dilyn yr arddangosfa caiff carthenni llai eu creu o’r garthen enfawr a’u rhoi i elusennau amrywiol.

Hoffem ddweud diolch yn fawr i bawb sydd wedi cyfrannu at y project hyd yn hyn, mae’r ymateb wedi bod yn anhygoel ac rydym wedi derbyn dros 670 o sgwariau o bob cwr o’r wlad! Rydym yn ddiolchgar am bob sgwâr a dderbyniwn, ynghyd â’ch negeseuon caredig a dymuniadau gorau. Mae’n hyfryd clywed bod cynifer ohonoch wedi teimlo bod creu’r sgwariau hyn wedi helpu yn ystod y cyfnod digynsail a heriol hwn. Er nad oes modd i ni gyfarfod, rydym yn un mewn ysbryd, gobaith a chymuned.

Aeres Ingram yw ein cyfrannwr mwyaf toreithiog ar hyn o bryd, mae hi wedi gwau 70 sgwâr ar gyfer y flanced! Wrth siarad am y prosiect, meddai:

"roedd gwau’r sgwariau ar gyfer y flanced enfys wedi fy helpu'n fawr yn ystod y cyfnod clo ac fe roddodd ymdeimlad o berthyn a chyflawniad i mi, gan wybod fy mod yn ymwneud â rhywbeth pwysig a hefyd helpu rhai mewn angen. Edrychaf ymlaen at weld y darnau wedi’u gwnïo gyda’i gilydd a’r flanced orffenedig."

Cafodd Arddangosfa Gobaith ei chynnwys yn Wythnos Addysg Oedolion a rhyddhawyd dau fideo o’r Grefftwraig Non Mitchell yn dangos sut i greu sgwâr wedi’i ffeltio a’i wehyddu. Os hoffech greu sgwar, gymrwch olwg ar rhain:

  

Rhannodd elusen Crisis (de Cymru), sy’n cefnogi pobl ddigartref, wybodaeth am Arddangosfa Gobaith ar eu tudalennau Facebook a chreu pecynnau yn cynnwys gwlân a chyfarwyddiadau i’w hanfon at ddefnyddwyr y gwasanaeth i’w helpu i gymryd rhan.

Lluniwyd y sgwariau hynod gain mewn lliwiau, arddulliau, pwythau, a chynlluniau amrywiol. Dyma hanes rhai o’r sgwariau a’u crefftwyr...

Sgwâr o liwiau'r enfys wedi'i wau ar gyfer y flanced obaith

Crewyd y sgwâr hwn gan ein Gwirfoddolwr Gardd Susan Martin. Mae Susan wedi troellli edafedd ei hun a’i liwio’n naturiol. Mae’r lliwiau enfys yn dod o gymysgu glaslys, llysiau lliw a’r gwreiddrudd gwyllt â gwyn i greu effaith ysgafnach a brethynnog, gellir dod o hyd i’r holl blanhigion hyn yng Ngardd Lliwurau Amgueddfa Wlân Cymru. Derbyniodd Gardd Lliwurau Naturiol yr Amgueddfa Wobr Gymunedol y Faner Werdd sy’n newyddion arbennig! Mae rhagor o wybodaeth am yr Ardd Liwurau ar ein gwefan.

Sgwâr wedi'i weu a logo Amgueddfa Genedlaethol y Glannau arno ar gyfer ein blanced obaith.

Lluniwyd y sgwâr hwn gan y Gwirfoddolwr Crefft Cristina gan ddefnyddio’r edafedd cyntaf a wnaed gan y Cynorthwyydd Amgueddfa, Stephen Williams, a’r crefftwyr dan hyfforddiant Richard Collins a James Whittall wrth iddynt ddysgu i droelli. Cyfrannodd ymwelwyr yn ogystal at greu’r edafedd, gan gynnwys menyw oedd heb droelli ers ugain mlynedd, plentyn tra byddar, â mam i aelod o staff.

Sgwâr wedi'i weu a logo Amgueddfa Genedlaethol y Glannau arno ar gyfer ein blanced obaith.

Crëwyd y sgwâr hyfryd hwn gyda logo’r Amgueddfa gan Gynorthwyydd Oriel Amgueddfa Genedlaethol y Glannau, Ruth Melton.

Rydyn ni’n edrych ymlaen at groesawu’r Gwirfoddolwyr Crefft yn ôl i’r Amgueddfa y flwyddyn yma a dechrau ar y gwaith o greu’r garthen. Cadwch lygad barcud ar ein gwefan a’n tudalennau cyfryngau cymdeithasol i gael y wybodaeth ddiweddaraf.

Diolch i The Ashley Family Foundation a  Sefydliad Cymunedol Cymru am gefnogaeth gyda’r prosiect.

Y dyddiad cau ar hyn o bryd ar gyfer cyfraniadau yw 31/03/2021. Cliciwch yma am wybodaeth ar sut i gymryd rhan.

Diolch unwaith eto am eich holl gefnogaeth.

 

 

 

Have you ever asked yourself the question “What’s behind the gallery doors of National Museum Cardiff”? Well, if you have then this blog might be for you. The specimens and objects you see in the galleries are just a fraction of those we have in the museum’s collections. So why do we have so many? Specimens in the galleries do suffer when exposed to light while on display, and occasionally from being touched by little sticky fingers! To help protect them, we regularly swap fragile objects on display with those in our stores. We also change objects round for the different exhibitions we produce. Objects behind the scenes are also used for a whole variety of different activities such as education and research. 

While we may not be able to put all of our specimens on display, we do like to share as many of them as we can via our social media channels. In the Natural Sciences Department, we do that via the @CardiffCurator Twitter account. Each week, we might share our worm highlights on #WormWednesday, some of our fantastic fossils on #FossilFriday and various other amazing specimens on other days of the week via various alliterations! 

Of course, the festive season is no different and each year we promote Christmassy objects via a #MuseumAdvent calendar. For 2020, our calendar has been inspired by the ‘Nature on your doorstep’ program which the museum has run throughout lockdown aimed at reconnecting people with nature. One of the main activities has been photo bingo, where we challenged people to find and photograph a number of objects. For winter bingo, we released a card at the end of November with 24 wintery things, such a robin, holly, frost and a sunset. Behind every door of our museum advent calendar, we included helpful tips and photographs from our collections, alongside live photos to help people find everything on the bingo sheet.

We are nearly half way through the calendar, but if you would like to join in why not follow the #MuseumAdvent hashtag over on @CardiffCurator and see if you can call “House” before the 24^th December.

Gwnaeth adroddiad State of Caring 2019 Gofalwyr Cymru amcangyfrif fod 400,000 o ofalwyr yng Nghymru y llynedd. Roedd Cyfrifiad 2011 yn gosod y ffigwr llawn fel 370,000 neu 12% o’r boblogaeth, gyda 30,000 o’r gofalwyr hynny o dan 25 oed a nodwyd fod gan Gymru y gyfradd uchaf o ofalwyr o dan 18 oed yn y DU. Mae’r ffigurau hyn i gyd yn cyfeirio at ofalwyr di-dâl, sy’n cefnogi oedolyn neu blentyn gydag anabledd, salwch corfforol neu feddyliol, neu sydd yn cael eu heffeithio drwy gamddefnyddio sylweddau. Nid yw’n cynnwys y rheiny sy’n gweithio mewn swyddi gofal am dâl.

Amcangyfrifir y bydd y rhan fwyaf ohonom, tri allan o bump, yn dod yn ofalwr ar ryw bwynt yn ystod ein bywydau.

Wrth ystyried y rhifau anferthol hyn a’r ffaith fod y rhan fwyaf ohonom eisoes naill ai’n cael ein heffeithio, neu’n mynd i gael ein heffeithio, pam nad oes mwy o sôn am ofalwyr? Un rheswm efallai yw bod gofalwyr yn rhy brysur yn gofalu. Rwyf innau wedi bod yn ofalwr, a chyn ymuno ag Amgueddfa Cymru treuliais 30 mlynedd yn gweithio mewn gwasanaethau gofal iechyd a chymdeithasol, ac yn ystod yr adeg honno rwy’n amcangyfrif fy mod wedi gweithio gydag ychydig filoedd o ofalwyr. Mae fy mhrofiad a’m hymchwil helaeth wedi dangos fod nifer o ofalwyr yn profi unigrwydd ac ynysu cymdeithasol, yn dioddef o iechyd meddyliol neu gorfforol gwael eu hunain, a phwysau ariannol, o ganlyniad i’w rôl fel gofalwyr. 

Felly beth mae hyn yn ei olygu i Amgueddfa Cymru? Un o’r amcanion ar gyfer ein strategaeth 10 mlynedd, a gaiff ei chyhoeddi yng Ngwanwyn 2021, yw ein bod yn berthnasol i bawb ac ar gael i bawb; un arall yw ein bod yn canolbwyntio ar iechyd a lles i bawb. Mae gan ein rhaglen ymgysylltu gymunedol ystod eang iawn o ffyrdd i bobl sydd ag anghenion gofal (yn sgil iechyd, anabledd neu amgylchiadau eraill) fod yn rhan o weithgareddau’r amgueddfa fel ymwelydd neu drwy ein rhaglenni gwirfoddoli ac addysg. Croesawn ofalwyr drwy gyfrwng y mentrau hyn ac mae nifer o ofalwyr sydd wedi cymryd rhan, ond nid oes gennym eto lawer iawn o adnoddau sydd wedi’u cynllunio o gwmpas anghenion gofalwyr. 

Wrth edrych ymlaen at flwyddyn nesaf, mae’r Tîm Gwirfoddoli yn awyddus i ddarparu cyfleoedd sydd wedi’u cynllunio’n benodol ar gyfer gofalwyr. Gall hyn gynnwys gwirfoddolwyr sy’n gallu cefnogi gofalwyr wrth ymweld â’n hamgueddfeydd, neu, gall olygu cynllunio cyfleoedd gwirfoddoli i ofalwyr sy’n gweithio o amgylch gofynion gofalu. Ar hyn o bryd rydym yn dychmygu cymysgedd o opsiynau o ran presenoldeb – rhai cyfleoedd i ofalwyr fynychu neu ymuno â rhywbeth ar eu liwt eu hunain, eraill lle y gall gofalwyr wneud hynny gyda’r person y maen nhw’n gofalu amdanynt. 

Y darlun arferol o ofalwr yw rhywun hŷn, yn gofalu naill ai am riant oedrannus neu bartner. Mae sawl gofalwr yn gweddu’r disgrifiad hwnnw, ond mae yna hefyd fwy o bobl ifanc a phlant yn gofalu nag y mae’r rhan fwyaf o bobl yn ymwybodol ohono, ac mae gofynion gofalu mewn perygl o gael effaith andwyol ar eu haddysg, eu datblygiad ac ansawdd eu bywyd yn gyffredinol. Rydym felly yn cynllunio i gynnwys rhai cyfleoedd sydd wedi’u hanelu’n benodol at ofalwyr ifanc.   

Mae pobl o bob cymuned yn wynebu cyfrifoldebau gofal, a allai mewn rhai achosion fod yn fwy heriol yn sgil gwahaniaethu systemig ac anfantais. O’m profiad innau yn gofalu am fy mam-gu Iraci, gwelais fod y gwasanaethau cymorth oedd ar gael â bwriad gwirioneddol i groesawu pawb, ond bod bron pob un ohonynt wedi eu trefnu o amgylch arferion, ffyrdd o fyw, a phrofiadau bywyd poblogaeth Gwyn Prydeinig. Nid oedd y bwyd a’r gweithgareddau a gynigiwyd, a’r pynciau a drafodwyd (er enghraifft mewn therapi Atgof), yn berthnasol nac yn cynnig cysur iddi hi mewn unrhyw ffordd. Nid wyf yn awgrymu fod hyn yn rhoi dealltwriaeth i mi o brofiad rhywun arall, nid ydyw, ond mae yn rhoi dealltwriaeth i mi o gyfyngderau gweithredu un dull yn unig. 

Felly rydym yn ymwybodol y bydd angen i ni weithredu mewn modd amrywiol a gofalus, a dyma lle hoffem ofyn am eich cymorth. Rydym wedi llunio arolwg sy’n amlinellu rhai o’n syniadau hyd yma, ond hoffem hefyd glywed oddi wrthoch chi os ydych chi’n ofalwr neu wedi bod yn ofalwr yn y gorffennol. Os nad ydych yn ofalwr, byddem yn ddiolchgar pe baech yn medru ein helpu drwy rannu hwn gyda gofalwyr yr ydych yn eu hadnabod. 

Mae’r arolwg yn lansio ar Ddiwrnod Hawliau Gofalwyr ar 26 Tachwedd, ac ar yr un diwrnod rydym yn trefnu trafodaeth fyw ar-lein (gyda thocyn digwyddiad am ddim i bob gofalwr sy’n ymuno â ni). Gallwch ddod o hyd i fanylion ynglŷn â sut i gymryd rhan, a hefyd gweld y sesiynau ‘blasu’ ar yr un diwrnod, drwy gyfrwng tudalen Gwirfoddoli ar ein gwefan: https://amgueddfa.cymru/cymrydrhan/gofalwyr

How a Distanced Professional Training Year Can Still Be Enjoyable and Successful

As an undergraduate, studying biosciences at Cardiff University, I am able to undertake a placement training year. Taxonomy, the study of naming, defining, and classifying living things, has always interested me and the opportunity to see behind the scenes of the museum was a chance I did not want to lose. So, when the time came to start applying for placements, the Natural Sciences Department at National Museum Cardiff was my first choice. When I had my first tour around the museum, I knew I had made the right choice to apply to carry out my placement there. It really was the ‘kid in the candy shop’ type of feeling, except the sweets were preserved scientific specimens. If given the time I could spend days looking over every item in the collection and marvelling at them all. 

Of course, the plans that were set out for my year studying with the museum were made last year and, with the Covid-19 pandemic this has meant that plans had to change! However, everyone has adapted really well and thankfully, a large amount of the work I am doing can be done from home or in zoom meetings when things need to be discussed.

Currently, my work focuses on writing a scientific paper that will be centered on describing and naming a new species of shovel head worm (Magelonidae) from North America. Shovel head worms are a type of marine bristle worm and as the name describes, are found in the sea. They are related to earth worms and leeches. So far, my work has involved researching background information and writing the introduction for the paper. This  is very helpful for my own knowledge because when I applied for the placement I didn’t have the slightest clue about what a shovel head worm was but now I can confidently understand what people mean when they talk about chaetigers or lateral pouches!

Part of the research needed for the paper also includes looking closely at species found in the same area as the new species, or at species that are closely related in order to determine that our species is actually new.

Photos for the paper were taken by attaching a camera to a microscope and using special imaging stacking software which takes several shots at different focus distances and combines them into a fully focused image. While ideally, I would have taken these images myself, I am unable to due to covid restrictions, so my training year supervisor, Katie Mortimer-Jones took them.

Then I cleaned up the backgrounds and made them into the plates ready for publication. I am very fortunate that I already have experience in using applications similar to photoshop for art and a graphics tablet so it wasn’t too difficult for me to adjust what I already had in order to make these plates. Hopefully soon, I will be able to take these images for myself.

My very first publication in a scientific journal doesn’t seem that far away and I still have much more time in my placement which makes me very excited to see what the future holds. Of course, none of this would be possible without the wonderful, friendly and helpful museum staff who I have to express my sincere thanks to for allowing me to have this fantastic opportunity to work here, especially my supervisor, Katie Mortimer-Jones.

Mae Cadwch Gymru’n Daclus wedi datgelu enillwyr Gwobr y Faner Werdd eleni – marc rhyngwladol o barc neu fan gwyrdd o ansawdd. 

Mae Amgueddfa Genedlaethol y Glannau wedi cael Gwobr Gymunedol y Faner Werdd i gydnabod cyfranogiad ymroddedig gan ei wirfoddolwyr, safonau amgylcheddol uchel ac ymrwymiad i gyflawni man gwyrdd o ansawdd gwych.

Gwirfoddolwyr GRAFT yn cymryd hoe o gynaeafu yng ngerddi Amgueddfa Genedlaethol y Glannau, Abertawe

Wrth siarad ar ran tîm GRAFT Amgueddfa’r Glannau, dywedodd yr Uwch Swyddog Dysgu, Cyfranogi a Dehongli, Zoe Gealy: “Mae tîm GRAFT Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn falch iawn o fod wedi derbyn y Faner Werdd hon, mae wir yn tynnu sylw at y gwaith gwych sydd wedi ei wneud gan ein gwirfoddolwyr anhygoel ers i ni ddechrau yn 2018, ac mae'n glod mor wych yn ystod y flwyddyn heriol hyn i ni i gyd. Rydym yn edrych ymlaen at lawer mwy o flynyddoedd o dyfu a datblygu ein man gwyrdd, a byddwn yn parhau i greu cyfleoedd dysgu a gwirfoddoli yn ogystal â rhoi cynnyrch i'r elusennau gwych ledled y ddinas sy'n darparu gwasanaethau i'r rhai mewn angen”.

Mae Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn un o deulu o saith amgueddfa a chanolfan gasglu dan faner yr Amgueddfa Genedlaethol, sydd yn cynnig mynediad am ddim diolch i gefnogaeth Llywodraeth Cymru. Gyda’i gilydd, mae’n nhw’n gartref i gasgliadau celf, hanes, treftadaeth a gwyddoniaeth y genedl, a fydd yn parhau i ddatblygu fel y gallant gael eu defnyddio a’u mwynhau gan genedlaethau’r presennol a’r dyfodol.

Mae 127 o fannau gwyrdd a reolir yn gymunedol ar draws y wlad wedi bodloni’r safonau uchel sydd eu hangen i gael Gwobr Gymunedol y Faner Werdd.  Mae hyn yn golygu bod Cymru’n dal i feddu ar draean o safleoedd Gwobr Gymunedol y Faner Werdd yn y DU.

Cyflwynir rhaglen Gwobr y Faner Werdd yng Nghymru gan yr elusen amgylcheddol Cadwch Gymru'n Daclus gyda chymorth gan Lywodraeth Cymru. Gwirfoddolodd arbenigwyr mannau gwyrdd annibynnol eu hamser ar ddechrau’r hydref i feirniadu safleoedd ymgeiswyr yn erbyn wyth o feini prawf llym, yn cynnwys bioamrywiaeth, glendid, rheolaeth amgylcheddol, a chyfranogiad cymunedol.

Dywedodd Lucy Prisk, Cydlynydd y Faner Werdd yn Cadwch Gymru’n Daclus: "Mae'r pandemig wedi dangos pa mor bwysig yw parciau a mannau gwyrdd o ansawdd uchel i'n cymunedau. I lawer ohonom, maent wedi bod yn hafan ar stepen y drws ac o fudd i'n iechyd a'n lles. Mae llwyddiant Amgueddfa Genedlaethol y Glannau yn cael Gwobr Gymunedol y Faner Werdd yn dystiolaeth o waith caled staff a gwirfoddolwyr sydd wedi cynnal safonau rhagorol o dan amgylchiadau heriol iawn.  Hoffwn eu llongyfarch a diolch iddynt i gyd am eu hymrwymiad eithriadol.”

Mae rhestr lawn o enillwyr y wobr ar gael ar wefan Cadwch Gymru’n Daclus www.keepwalestidy.cymru