: Casgliadau ac Ymchwil

Y penwythnos hwn bydd ein Curaduron yn agor drysau ar-lein i'n casgliadau meteoryn a chreigiau gofod hynod ddiddorol. Ymunwch â nhw ddydd Sadwrn a dydd Sul am teithiau rhad ac am ddim y tu ôl i'r llenni, wedi'u ffrydio ar wefan Amgueddfa Cymru, fel rhan o'n Penwythnos Serydda Syfrdanol. Yna ddydd Sul, bydd seryddwyr arbenigol yn ymuno â’n curaduron i ateb eich cwestiynau mewn digwyddiad byw. Am fanylion pellach ac i archebu lle, gwelwch:

Serydda Syfrdanol

.

Dyma Andrew Haycock, Curadur Mwynoleg a Gwyddorau Petroleg Naturiol yn cynnig blas o’r penwythnos ac yn rhannu’r cefndir ar un o'n trysorau gofod, craig o'r blaned Mawrth.

Mae 77 meteoryn yng nghasgliad Amgueddfa Cymru, a ddarganfuwyd mewn ardaloedd ledled y Byd. Mae rhai o'r rhain yn cael eu harddangos yn barhaol yn ein Oriel Esblygiad Cymru. Maent yn cynnwys gwibfaen haearn 260kg, a ddisgynnodd yn Namibia, Affrica; a thafell o feteoryn caregog a ddisgynnodd yn Beddgelert ym 1949. Mae'r gwibfaen hwn yn un o ddim ond dau feteoryn o Gymru.

Mae'r mwyafrif helaeth o feteorynnau yn y casgliad yn cael eu cadw mewn storfa sydd a hinsawdd wedi ei reoli i atal dadfeilio, ond fe'u defnyddir yn aml ar gyfer ein digwyddiadau arbennig ar thema’r Gofod a’n gweithgareddau addysgiadol. Mae gan bob sbesimen - waeth pa mor fach neu fawr, weledol syfrdanol neu ddibwys ei olwg - stori ddiddorol i'w hadrodd. Un sbesimen anhynod ei olwg yw meteoryn shergottite caregog a gasglwyd yn Libya ym 1998.

Shergotte yw’r meteoryn yma o’r blaned Mawrth (NMW 2010.17G.R.26). Er bod wyneb y blaned Mawrth yn edrych yn goch, llwyd yw’r creigiau sydd gennym, dim ond llwch wyneb y blaned sy'n rhoi’r lliw oren iddo.

Mae tua 95% o ddarganfyddiadau meteorynau yn cael eu graddio fel ‘caregog’, ac yn cynnwys mwynau sy’n gyffredin i’r Ddaear yn bennaf, ac mae’r mwyafrif o rhain (99.8%) tua 4,560 miliwn o flynyddoedd oed, ac yn tarddu o’r Llain Asteroid rhwng y blaned Mawrth a Iau. Mae hynny’n hen iawn, a gellid maddau i arsylwr achlysurol feddwl mai dim ond meteoryn caregog arall oedd y gwibfaen shergottite hwn, ond mewn gwirionedd mae'n eithaf arbennig, darn ydyw o'r blaned Mawrth.

O'r 65,000 neu fwy o feteorynnau, a gasglwyd, a archwiliwyd ac a enwyd, dim ond 292 sy'n cael eu hystyried i darddu o'r blaned Mawrth. Gellir eu dosbarthu fel tri math gwahanol o graig, pob un yn darddiad igneaidd (wedi'i ffurfio o fagma neu lafa). Maent yn llawer iau na'r gwibfeini o'r gwregys Asteroid, ac fe'u ffurfiwyd gan weithgaredd folcanig ar blaned Mawrth rhwng 165 a 1,340 miliwn o flynyddoedd yn ôl. Dim ond un gwibfaenu hyn, a ddarganfuwyd ym Mryniau Allen yn Antarctica, y credir ei fod oddeutu 4,500 miliwn o flynyddoedd oed, ac o gramen gychwynnol Mawrth pan ffurfiwyd y blaned.

Mae’r planed Mawrth wedi bod yn y newyddion lawer yn ddiweddar (Chwefror 2021), gyda glaniad crwydrwr Perseverance NASA. Prif waith y crwydrwr yw chwilio am arwyddion o fywyd hynafol a chasglu samplau o graig a regolith (craig a phridd wedi malu) er mwyn eu dychwelyd i'r Ddaear o bosib.

Liawns y crwydrwr Perserverance i'r blaned Mawrth, 30 Gorffennaf 2020

Cyn glanio’r crwydrwr Perseverance, danfonwyd pedwar crwydryn arall yn llwyddiannus i’r blaned Mawrth gan anfon data gwerthfawr yn ôl at wyddonwyr ar y Ddaear; Sojourner (1997), Spirit and Opportunity (2004); a Curiosity (2012). Roedd y llong ofod gyntaf i lanio'n llwyddiannus ar y blaned yn rhan o genadaethau Viking 1 a Viking 2 (Cylchlwybrwr a Glaniwr) a gyrhaeddodd y blaned Mawrth ym 1976.

Felly, sut mae gwyddonwyr yn gwybod bod y gwibfeini hyn o'r blaned Mawrth? Trwy astudio cyfansoddiad meteorynnau tebyg i'r un hwn, a'i gymharu â data a anfonwyd yn ôl gan long ofod ar y blaned Mawrth. Canfuwyd bod gan y meteorynnau gyfansoddiadau elfennol ac isotopig tebyg iawn i rai creigiau o Fawrth. Mae'r grŵp Shergottite o feteorynnau o’r blaned Mawrth yn debyg iawn i greigiau basalt a geir ar y Ddaear, ond mae'r isotopau ocsigen yn wahanol i rai creigiau'r Ddaear.

Darparwyd tystiolaeth derfynol ar gyfer tarddiad o’r blaned Mawrth ym 1983, pan ddadansoddwyd swigod bach o nwy wedi'u amrwydo y tu mewn i ddarnau gwydrog o feteoryn shergottite o Antarctica. Roedd y nwyon yma’n cyd-fynd yn berffaith â llofnod awyrgylch Mawrth fel yr adroddwyd gan lanwyr Viking 1 a 2 NASA ym 1976.

Nid oes unrhyw ofodwyr wedi bod i'r blaned Mawrth, ac nid oes unrhyw ddeunydd o'r blaned Mawrth wedi'i anfon yn ôl i'r Ddaear hyd yn hyn. Felly sut gyrhaeddodd craig o'r blaned Mawrth i'r Ddaear? Yr unig fecanwaith hysbys i daflu craig o'r blaned Mawrth yw digwyddiad gwibfaen enfawr. Byddai'r hyn wedi taro’r blaned Mawrth gyda digon o rym i daflu malurion allan i'r Gofod, i ffwrdd o dynfa disgyrchiant y blaned, sy'n llawer llai nag effaith y Ddaear. Ar ryw adeg cafodd y gwibfeini eu gwyro o'u chwylgylch a'u tynnu i mewn i faes disgyrchiant y Ddaear. Yna syrthiodd peth o'r malurion hyn i'r Ddaear fel gwibfeini.

Mae'r crater 3-miliwn-mlwydd-oed Mojave, yn 58.5 km mewn diamedr. Hwn yw’r crater ieuengaf o'i faint ar y blaned, ac wedi'i nodi fel ffynhonnell bosibl i'r mwyafrif o feteorynnau o’r blaned Mawrth.

Yn wahanol i'r Lleuad, o ran y blaned Mawrth, nid oes gan wyddonwyr greigiau a gasglwyd gan ofodwr i'w hastudio. Ond mae ganddyn nhw'r peth gorau nesaf, a’r meteorynnau yma o’r blaned Mawrth ydyn nhw.

 

 

Ydych chi wedi gweld lluniau o bêl tân y feteoryn a deithiodd trwy ein hatmosffer ar 28 Chwefror? Mae ein tîm wedi bod yn gweithio i helpu gwyddonwyr i ddod o hyd i’r man y glaniodd oflaen cartref ger Caerloyw! Er 2019, mae Amgueddfa Cymru wedi bod yn rhan o rwydwaith SCAMP (System of Asteroid and Meteorite Paths) y DU, rhan o Gynghrair Pêl Dân y DU sy'n canfod, yn olrhain ac yn helpu i ddod o hyd i gwympiadau meteor. Dyma Jana Horak, ein Pennaeth Mwynoleg a Phetroleg, yn esbonio sut, ac yn eich gwahodd i ymuno â hi a rhai o'i chydweithwyr curadurol ar gyfer taith ar-lein y tu ôl i'r llenni o'n casgliad meteoryn yn ystod ein penwythnos Serydda Syfrdanol ar 20-21 Mawrth.

Bob blwyddyn mae curaduron yn yr Amgueddfa yn archwilio nifer o samplau o feteorynnau posib y mae'r cyhoedd yn eu darganfod. Mae gwyddonwyr yn amcangyfrif bod tua 44,000 cilogram o graig yn cwympo o'r gofod ac yn glanio ar y Ddaear bob dydd, gall hyn swnio'n faint mawr, ond mae’n cyfateb i giwb dim ond 2.3 metr ar draws. Yn y DU yn unig, amcangyfrifir bod 10-20 meteoryn y flwyddyn yn cyrraedd y ddaear, er i’r un olaf i'w ddarganfod yn Swydd Caergrawnt syrthio yn 1991. Yng Nghymru, dim ond dau feteoryn sydd wedi'u casglu hyd yma, gan fod y ddau wedi cwympo'n agos (neu trwy!) drigfan ddynol, y ddau yng Ngogledd Cymru. Edrychwch ar ein tudalennau Mwnyddiaeth Cymru i gael mwy o wybodaeth.

Ond os na welwn feteoryn yn cwympo, sut ydyn ni'n gwybod ble i chwilio amdanyn nhw? Mewn rhanbarthau cras, fel Anialwch y Sahara, mae haen allanol dywyll gwibfaen yn cyferbynnu ag arwyneb anialwch caregog gwelw, gan wneud y gwibfaen yn gymharol hawdd i'w weld. Yng Nghymru, fodd bynnag, mae ein hinsawdd dymherus yn cynhyrchu gorchudd pridd a llystyfiant datblygedig, felly mae'n hawdd colli carreg sy'n cwympo.

Camera SCAMP ar Do’r Amgueddfa yng Nghaerdydd, sy'n cofnodi gweithgaredd peli tân. Fe recordiodd belen dân Caerloyw (28ain Chwefror 2021) ac mae wedi cyfrannu at helpu i ddod o hyd i samplau.

Pan fydd craig ofod yn teithio tuag at y Ddaear, wedi’i thynnu gan ddisgyrchiant y Ddaear, mae llewyrch y bêl dân neu’r ‘seren wib’ yn ein rhybuddio am y tresmaswr hwn. Os gallwn gofnodi cyfeiriad (neu lwybr) y bêl dân, efallai y byddwn yn gallu nodi lle mae'r meteoryn yn cwympo. Ers 2019, mae Amgueddfa Cymru wedi bod yn rhan o rwydwaith SCAMP (https://www.ukfall.org.uk/) sy'n gwneud yn union hynny. Mae camera arbennig ar do Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, yn cofnodi unrhyw belen dân sy'n pasio. O'r data hwn gellir pennu cyfradd a chyfeiriad teithio, a thrwy gyfuno gwybodaeth o gamerâu eraill y DU, gallant gyfrifo'r lleoliad lle mae'r gwibfaen yn taro'r ddaear.

Ers i’r camera gael ei osod, rydym wedi recordio sawl pelen dân, ond dim ond dau o rhain arweinoodd at gwymp meteoryn. Ystyriwyd bod y cyntaf, ger Salisbury ym mis Tachwedd 2020, yn rhy fach i geisio’i ddarganfod, ond bydd yr un mwy diweddar ger Caerloyw (28ain Chwefror 2021) yn brawf o'r system, gan yr amcangyfrifir ei fod yn cynnwys darn maint oren. Pe byddech chi'n dod ar draws meteoryn sydd wedi cwympo'n ddiweddar, mae'n well ei lapio mewn rhywfaint o ffoil alwminiwm glân neu ei roi mewn bag heb ei drafod. Mae'n bwysig iawn peidio â'i brofi â magnet oherwydd gallai hyn ddinistrio gwybodaeth werthfawr. Gallwch gysylltu â ni yma yn yr Amgueddfa i gadarnhau unrhyw beth a ddarganfyddwch.

Sampl o feteoryn Chelyabinsk a ddisgynnodd yn y Ffederasiwn Rwseg ym mis Chwefror 2013.

 

Felly sut allwch chi wybod os ydych wedi dod o hyd i feteoryn, heb ei weld yn syrthio? Er y gall gwead mewnol meteorynnau amrywio, y peth mwyaf nodweddiadol ohonynt yw cramen wedi’i doddi. Dyma'r haen allanol dywyll, ychydig filimetrau o drwch, a gynhyrchir trwy ffrithiant yn toddi‘r graig wrth iddi wyro trwy'r awyrgylch. Pan fydd hi'n boeth ac yn teithio'n gyflym, mae'r haen doddi yn cael ei dynnu i ffwrdd, gan leihau maint y graig, a llyfnhau ei amlinell. Wrth iddo arafu, oeri a stopio disgleirio mae'r haen doddi yn oeri ac yn solidoli, i gynhyrchu’r wyneb allanol tywyll a llyfn nodweddiadol, y gall cyfres o graciau bach ei groesi. Mae gan y gwibfaen Chelyabinsk a ddisgynnodd yng ngorllewin Siberia, ym mis Chwefror 2013, gramen doddi ffres a datblygedig iawn.

Y sbesimenau mwyaf cyffredin a welwn a allai gael eu drysu â meteorau yw; hematite, yn enwedig pan fod ganddo ffurf llyfn swmpus, modwlau marcasite o Sialc de Lloegr, a samplau o slag, cynnyrch o orffennol diwydiannol Cymru ’. Yn gyffredin mae gan Slag geudodau swigen nwy crwn ar yr wyneb, rhywbeth sy'n anghyffredin neu'n absennol o gramennau meteoryn.

Os credwch eich bod wedi dod o hyd i feteoryn, cysylltwch ag Adran y Gwyddorau Naturiol.

Serydda Syfrdanol 20 - 21 Mawrth 2021

Gwybodaeth lawn am ein penwythnos o Serydda Syfrdanol yma

Dechreuodd y BBC ddarlledu yng Nghymru ar 13 Chwefror 1923, gyda’r darllediad radio cyhoeddus cyntaf yn dod o Gaerdydd. Mae Amgueddfa Cymru mewn partneriaeth â BBC Cymru yn cynllunio arddangosfa i ddangos sut y bu’r BBC yn ‘rhannu, addysgu a darparu adloniant’ i bobl Cymru dros y 100 mlynedd ddiwethaf.

Byddwn yn plymio i archif helaeth y BBC ac yn pori drwy ein storfeydd yn Amgueddfa Cymru i gael gafael ar ddelweddau, clipiau ffilm a gwrthrychau, ond mae angen mwy arnom.

Rydym yn awyddus i glywed eich straeon a’ch atgofion CHI. Pa eiliadau yn hanes y BBC sydd wedi aros gyda chi a pham? Pa sianeli neu orsafoedd radio ydych chi wedi eu mwynhau fwyaf? Beth yw eich atgofion o deledu a radio’r BBC dros y Nadolig?

Ynghyd â’ch straeon, hoffem glywed os oes gennych unrhyw gofroddau o’r BBC; teganau o’ch hoff raglenni teledu, sticeri, bathodynnau, posteri, crysau-T.

Cysylltwch a ni dros ebost - casglu@amgueddfacymru.ac.uk

How to Name Nature

My Professional Training Year placement in the Natural Sciences Department at National Museum Cardiff has been going for a few months now and we are making great progress! We have gotten to the stage where it is time to name the new species of shovel head worm (Magelonidae) that we have spent many months describing and drawing. Shovel head worms are a type of marine bristle worm.

So, the big question is, how exactly do scientists name the new species they discover? 

All species are named using a system called binomial nomenclature, also known as the two-term naming system. This system is primarily credited to Carl Linnaeus in 1753 but there is evidence suggesting the system was used as early as 1622 by Gaspard Bauhin. You will know them as the Latin names for organisms or scientific names. These names are firstly formed of a generic name, identifying the genus the species belongs to and a specific name, identifying the species. For example, the binomial name for humans is Homo sapiens. Homo is the genus, which also includes our ancestors like the Neanderthals (Homo neanderthalensis) but if you want to specifically refer to modern humans you add the species name, sapiens. So, Homo sapiens is what you get.

Today, binomial nomenclature is primarily governed by two internationally agreed code of rules, the International Code of Zoological Nomenclature (ICZN) and the International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (ICNafp). Across the two codes the rules are generally the same but with slight differences. As my work focuses on naming animals, I will focus on the rules set out by the ICZN.

The first step in naming a new species is figuring out exactly what to name it after. There are generally 3 main ways to pick a name.

Firstly, you can pick a physical trait of the animal. This trait usually makes it stand out from the other species in its genus. This is my preferred method of naming because it gives people an impression of what it is like just by its name. For example, European robins are given the binomial name Erithacus rubecula and rubecula is derived from the Latin ruber, meaning red which emphasises the robin’s iconic red breast.

An example of a shovel head worm with a name like this is Magelona cepiceps, translating from the Latin cepa for onion and ceps referring to the head. This relates to the shape of the ‘head’ (prostomium) of the worm resembling an onion!

Secondly, you could name the new species after the place it was discovered. It’s not as descriptive as naming the animal after a physical feature but tells you where you may find it. The binomial name for the Canada Goose is Branta canadensis, displaying that although the bird is a common sight in many places thanks to its introduction, it is originally from Canada.

A shovel head worm with a regional scientific name is Magelona mahensis, indicating that it is from the island of Mahé in the Seychelles.

 

 

 

 

Lastly, you can name it after someone. Of course, a person’s first instinct might be to try and name a species after themselves. The ICZN doesn’t have a rule explicitly against this but it is seen as a sign of vanity. But perhaps if you name enough species in your field, eventually someone may name a species after you. This is my least favourite way to name species because it may not tell you anything about the species at all, but it is nice to give honour to those that are important to us or those who have put in a lot of work in the field. For example, in honour of Sir David Attenborough’s 90^th birthday a dragonfly was named after him, taking the name Acisoma attenboroughi. Attenborough has inspired so many scientists that he has around 34 species named after him currently. There is a shovel head worm named Magelona johnstoni which is named after Dr George Johnston, one of the first scientists to describe shovel head worms.

While the names can be taken from words in any language they must be spelt out in the Roman alphabet, ensuring they can be universally read. Many binomial names are formed of words from ancient Greek but have been Latinised. Typically, if you have selected a physical feature it is translated into Greek or Latin. There are several books specifically written for helping scientists translate and create new species names.

To Latinise the name, you have selected you have to make sure it follows the rules of Latin grammar. This is where it gets a little complicated as you have to start considering the genus name of the species. Latin has masculine, feminine and neutral words, you can tell this by how the word ends. The gender of the genus name will affect the ending and gender of your species name.

And with that information you are just about ready to name your species!

It might seem like a lot of things to consider when you are naming a new species, believe me I never expected to know this much about Latin grammar! But these rules are incredibly important to ensure we can orderly name and keep track of each of the fascinating organisms that are discovered and allows everyone to universally understand which animals scientists are talking about. Especially when you consider that there are over 12,000 known marine bristleworms globally and that number is increasing.

Once all of the drawings and descriptions are complete, the scientific paper goes through a peer-reviewed process where other experts in the field consider your decision to describe and name the new species. If the reviewers agree the species is formally described and those that were involved are now the species authorities. In scientific journals the species name will be written down followed by the names of those who described it and the year it was described. So, while you might not name a species after yourself, whenever the species is mentioned you will get recognition for the work you have done.

So, what will our new species be called?........Well, you’ll have to stay tuned to find out........

Mae'n Wythnos Genedlaethol Storïo !! Er mwyn ei ddathlu, rydyn ni'n eich gwahodd i greu a dweud stori wrthym .... am y ffrog briodas hon!

Byddwn yn adrodd mwy o hanes y ffrog yma ar ddiwedd y gystadleuaeth, gan nad ydym am gyfyngu ar eich creadigrwydd na dylanwadu ar eich syniadau, ond efallai y byddai gennych ddiddordeb gwybod ei bod wedi'i gwneud o frethyn cain, wedi'i brynu ym 1974, pan oedd ein hamgueddfa yn dal i fod yn felin wlân weithredol o'r enw Melin Cambrian.

Bydd yr enillydd yn derbyn Carthen Cymraeg wlân ddwbl, a wnaed ar ein safle amgueddfa gan Melin Teifi. Mae nifer o ddewisiadau lliw ar gael.

Bydd y gwehydd stori orau yn ennill blanced Gymraeg ddwbl hardd, draddodiadol, a wnaed gan Melin Teifi ar ein safle amgueddfa. Yn draddodiadol, rhoddwyd y blancedi hyn fel anrheg briodas, ac maent yn parhau i gael eu gwerthfawrogi a'u casglu ledled y byd.

SUT I GYSTADLU:

Mae'r grefft o adrodd straeon yn un hynafol yma yng Nghymru. Cafodd ei ymarfer gan Gyfarwyddion yn llysoedd ein brenhinoedd ac arglwyddi yn ogystal ag wrth dan yr efail ac ar aelwydydd ledled y Genedl. I anrhydeddu'r traddodiad hwn, ar gyfer wythnos adrodd straeon, rydyn ni'n gofyn i chi DDWEUD stori, yn hytrach nag ysgrifennu un i lawr. Mae croeso i chi ymgeisio trwy'r Gymraeg neu'r Saesneg. Felly,

1. Breuddwydiwch, dychmygwch a meddyliwch trwy stori fer, wreiddiol, a ysbrydolwyd gan y ffrog briodas hon o'n casgliad. Efallai y bydd hi'n ddefnyddiol i chi nodi ychydig o bwyntiau i strwythuro’r stori.

2. Ymarferwch DWEUD y stori, ac amserwch eich hun i sicrhau ei bod DAN 2 FINUD O HYD. Ni fyddwn yn derbyn straeon sy'n mynd dros amser.

3. Pan fyddwch chi'n teimlo'n hyderus, ffilmiwch eich hun yn adrodd y stori mewn llai na 2 funud. Nid oes angen iddo fod yn ffansi, bydd ffilm ar gamera ffôn yn hollol dderbyniol. Fel arall, allech chi recordio'ch hun yn siarad y stori (dim mwy na 2 funud o hyd) ac anfon y recordiad sain atom. Fodd bynnag, peidiwch â DARLLEN stori I ni. Mae gwahaniaeth mawr rhwng traddodi stori ar lafar a'i darllen. 

4. Pan fydd gennych recordiad ffilm / sain rydych chi'n hapus ag ef, anfonwch e dros e-bost atom gan ddefnyddio’r cyfeiriad yma: stori@amgueddfacymru.ac.uk

Yn draddodiadol, rhoddid y blancedi yma'n anrhegion priodas, ac maent yn parhau i gael eu gwerthfawrogi a'u casglu ledled y byd.

DYDDIAD CAU’R GYSTADLEUAETH: DYDD MERCHER 10 CHWEFROR am 15:00. Am delerau ac amodau cystadlu, gwelwch isod

Byddwn yn rhannu'r 5 stori orau trwy ein sianeli cyfryngau cymdeithasol ar Ddydd San Ffolant, ac yn cyhoeddi'r enillydd y prynhawn hwnnw.

 

 

 

CYNGOR AM RECORDIO EICH STORI YN DEFNYDDIO FFÔN SYMUDOL / TABLET / GLINIADUR / CYFRIFIADUR BEN-DESG

Goleuo

- Defnyddiwch olau naturiol: y tu allan neu wrth ymyl y ffenestr gyda'r golau ar eich wyneb.

- Ceisiwch osgoi cael golau’r tu cefn i chi, megis ffenestr, lampau, teledu ayyb.

 

Fframio a Lleoli

- Ffilmiwch gan ddefnyddio fformat  tirwedd, yn hytrach na portred.

- Cadwch eich ffôn mor llonydd ag y gallwch trwy ddefnyddio tripod neu ei orffwys ar wyneb cyson. Cisiwch osgoi ffilmio â llaw.

 

Cofnodi ar Gliniadur neu Gyfrifiadur Ben-desg

- Cychwynwch Zoom, Tims, Skype, FaceTime ac ati gan sicrhau eich bod chi'n gallu gweld eich hun, yna dechreuwch QuickTime Player.

 

Defnyddio nodwedd cipio sgrin gyda QuickTime Player

- O fewn y rhaglen: File, “New Screen Recording”, pwyswch botwm recordio coch i ddechrau recordio.

- Pwyswch y botwm stopio i ddiweddu'r recordiad.

- Safiwch y ffeil: Ffeil, “Export As”, 1080p, teitl y fideo, dewis lleoliad y ffeil, “Save”.

 

Telerau ac Amodau

· Yr Hyrwyddwr yw: Amgueddfa Genedlaethol Cymru / the National Museum of Wales (Rhif Elusen: 525774) sydd â’i swyddfeydd cofrestredig ym Mharc Cathays, Caerdydd, CF10 3NP.

· Ni chaiff gweithwyr Amgueddfa Genedlaethol Cymru na aelodau'r teulu, neu unrhyw un arall sydd ynghlwm â'r gystadleuaeth mewn unrhyw fodd, gystadlu.

· Nid oes tâl mynediad i'r gystadleuaeth ac nid oes yn rhaid gwneud unrhyw bryniad i gystadlu.

· Ni fydd unrhyw ymgais sy’n rhoi ymgeisydd, staff neu unrhyw berson arall mewn perygl yn gymwys ar gyfer y gystadleuaeth.

· Nid yw’r Hyrwyddwr yn gyfrifol am unrhyw anaf neu niwed corfforol i ymgeiswyr neu unrhyw berson arall wrth gymryd rhan yn y gystadleuaeth hon.

· Cyfrifoldeb yr ymgeisydd yw sicrhau eu bod yn cymryd y camau angenrheidiol i sicrhau eu diogelwch eu hunain, ac unrhyw berson arall presennol, tra’u bod yn cymryd rhan yn y gystadleuaeth.

· Dyddiad cau’r gystadleuaeth fydd Mercher, 10 Chwefror am 15.00. Wedi’r dyddiad hwn ni chaiff ceisiadau pellach eu derbyn.

· Ni dderbynnir cyfrifoldeb am unrhyw geisiadau nas derbynnir, am unrhyw reswm. Nid yw prawf anfon yn brawf fod y cais wedi'i dderbyn.

· Ceidw’r Hyrwyddwr yr hawl i ddileu neu newid y gystadleuaeth a’r telerau a’r amodau hyn heb rybudd yn achos unrhyw ddigwyddiad y tu hwnt i reolaeth yr Hyrwyddwr. Bydd yr Hyrwyddwr yn hysbysu’r ymgeiswyr cyn gynted â phosibl o unrhyw newid i’r gystadleuaeth.

· Nid yw’r Hyrwyddwr yn gyfrifol am fanylion anghywir am wobrau a ddarperir i ymgeisydd gan unrhyw drydydd parti sydd ynghlwm â’r gystadleuaeth.

· Ni chaiff gwobrau ariannol eu cynnig yn lle’r gwobrau a nodir. Ni ellir trosglwyddo’r gwobrau. Cynigir y gwobrau yn unol â’u hargaeledd a cheidw’r Hyrwyddwr yr hawl i gyfnewid unrhyw wobr am wobr gyfwerth heb rybudd.

· Caiff yr enillwyr eu dewis gan gynrychiolydd yr Hyrwyddwr.

· Caiff yr enillwyr eu hysbysu drwy ebost, Facebook neu Twitter erbyn 15 Chwefror. Os na ellir cysylltu â’r enillwyr, neu os na fyddant yn hawlio eu gwobr o fewn 72 awr o gael eu hysbysu, cedwir yr hawl i dynnu’r wobr yn ôl a’i dyfarnu i enillydd arall.

· Bydd yr Hyrwyddwr yn hysbysu’r enillydd pryd a ble y gellir casglu’r wobr – neu lle i’w bostio

· Bydd penderfyniadau’r Hyrwyddwr, ym mhob achos yn ymwneud â’r gystadleuaeth, yn derfynol ac ni atebir unrhyw ohebiaeth.

· Caiff y gystadleuaeth a’r telerau ac amodau hyn eu rheoli dan gyfraith y DU a bydd unrhyw anghydfod yn atebol i awdurdod llysoedd y DU yn unig.

· Wrth ymgeisio, mae pob ymgeisydd yn rhyddhau Facebook, Twitter a Instagram o unrhyw a phob atebolrwydd sy'n ymwneud â'r gystadleuaeth hon.

· Bydd pob ymgeisydd yn cytuno y gall Amgueddfa Genedlaethol Cymru arddangos a rhannu’r cais a gyflwynwyd, ar eu gwefan a’u cyfrifon cyfryngau cymdeithasol, gan gydnabod eu henw os yw’r wybodaeth ar gael. Erys hawlfraint ddeallusol y gweithiau ym meddiant yr ymgeisydd

· Mae’r enillwyr yn cytuno i yrru neges o gydnabyddiaeth ar Facebook, Instagram neu Twitter, gan enwi @amgueddfacymru yn eu neges.

· Mae’r enillydd yn cytuno y gellir defnyddio ei enw, llun, a’r gwaith a gyflwynwyd mewn unrhyw ddeunydd cyhoeddusrwydd.

· Caiff unrhyw ddata personol yn ymwneud â’r enillydd neu unrhyw ymgeiswyr eraill ei ddefnyddio’n unol â chyfraith ddiogelu data gyfredol y DU yn unig ac ni chaiff ei ddatgelu i drydydd parti heb ganiatâd ymlaen llaw gan yr ymgeisydd.

· Bydd ymgeisio yn y gystadleuaeth yn gyfystyr â derbyn y telerau ac amodau hyn.

· Nid yw’r gystadleuaeth hon wedi ei noddi, ei chymeradwyo na’i gweinyddu, nac ychwaith yn gysylltiedig â Facebook neu unrhyw Rwydwaith Gymdeithasol arall. Rydych yn darparu eich gwybodaeth bersonol i Amgueddfa Cymru yn hytrach nag unrhyw barti arall. Caiff y wybodaeth a ddarperir ei defnyddio yn unol â’r Ddeddf Diogelu Data.