Casgliadau Arlein

Wedi ei ysgrifennu ar gefn y gwaith hwn: "Pan fyddaf yn edrych ar fy silffoedd, dw i'n gweld dwsinau a dwsinau o ffolderi gyda negatifau ... projectau fel Sabine, Tokyo... ac yn dal heb eu cyhoeddi, The Gomez-Brito Family, Bangkok, Home. Dw i'n tynnu ffolder o Home — cannoedd o roliau, efallai miloedd o'r pum mlynedd diwethaf, y rhan fwyaf ohonynt heb eu gweld, y rhan fwyaf ohonynt byth i'w cyhoeddi. Dw i'n troi'r tudalennau. Mae lluniau o'r bobl dw i wedi cwrdd â nhw, lleoedd ac adeiladau'n ymddangos mewn llif cyson. Dyma a welais i’r diwrnod hwnnw; dyna sut roeddwn i'n teimlo. Yna dwi'n adnabod y croen: Onse ac Axel. Fydda i byth yn anghofio’r diwrnod hwnnw, y diwrnod y cwrddais ag Onse ac Axel, a'r cariad a wnaethant ei rannu. Mae Axel yn 90 oed. 'Mae'n rhaid i chi gwrdd â fy nghariad,' meddai, 'mae hi ddeng mlynedd yn hŷn na mi!' Mae'n dweud wrthyf am Onse a sut y gwnaethon nhw syrthio mewn cariad ar wyliau yn Bangkok. Mae'n fy ngwahodd i ymweld â nhw yn nhŷ Onse. Mae Onse yn 100 oed ac yn byw ar ei phen ei hun. Dydy hi erioed wedi bod yn briod. Arferai fod yn ffotograffydd ac roedd wedi teithio i bob cwr o’r byd. Mae hi'n dal i freuddwydio amdano. Maen nhw'n byw ar wahân, ond bob penwythnos mae Axel yn dod i ymweld â hi. Ar y dydd Sadwrn yma yng ngwanwyn 2010, maen nhw'n fy ngwahodd i mewn. Dw i'n tynnu llun ohonynt yn cofleidio ac yn anwesu ei gilydd. Mae gan Onse lawer o glwyfau ar ei chorff, felly mae Axel yn dyner iawn pan fydd yn ei chyffwrdd. Dw i'n clywed Onse yn mynegi ei chysur, yn griddfan gan lawenydd. Mae Axel yn dweud wrthyf y buon nhw’n dal i garu’n y gwely tan ddwy flynedd yn ôl, ond erbyn hyn mae gan Onse wely arbennig o'r ysbyty a does dim lle i Axel. ‘Ond rydyn ni'n dal i gusanu,’ meddai Axel. Ac felly maen nhw'n dechrau cusanu. Mae'r llun cyntaf yn teimlo'n iawn. Cyn i mi ddechrau meddwl. Cyn i mi ddechrau fframio. Cyn i mi ofyn iddyn nhw wneud hynny eto. Y gusan gyntaf yw'r gorau." — Jacob Aue Sobol