Casgliad mwyaf y byd o borslen de Cymru yn mynd i ocsiwn
Mae ocsiynau fel arfer yn ddigwyddiadau cymharol dawel, yn cael eu mynychu gan lond dwrn o bobl. Nid dyma'r achos yng ngwerthiant casgliad y diweddar Syr Leslie Joseph o grochenwaith a phorslen Cymreig a gynhaliwyd gan Sotheby's ym 1992. Gwerthwyd dros 2,000 o wrthrychau mewn 900 lot am dros £1.1 miliwn. Nid oedd llwyddiant yr arwerthiant yn syndod, gan mai dyma'r casgliad mwyaf a chyfoethocaf o borslen Abertawe a Nantgarw yn y byd.
Syr Leslie Joseph
Ganwyd Syr Leslie Joseph yn Abertawe ac fe gafodd yrfa fusnes hir, a arweiniodd at fod yn is-gadeirydd y grŵp Trusthouse Forte. Prynodd ei ddarn cyntaf o borslen Cymreig cyn yr Ail Ryfel Byd. Yn y 1950au dechreuodd lunio casgliad a fyddai yn y pen draw yn llenwi'r cypyrddau ymddangos a oedd yn leinio pum ystafell atig ei dŷ ger Porthcawl.
Serameg Nantgarw ac Abertawe
Ei nod oedd sicrhau esiamplau o bob siâp a phatrwm a wnaed yng nghrochendai Abertawe a Nantgarw. Yn wahanol i nifer o gasglwyr, roedd yn barod i brynu darnau wedi'u difrodi pe byddent o gymorth iddo ddysgu mwy am yr amrywiaeth o borslen a gynhyrchwyd yn y ddwy ffatri. Dros y blynyddoedd adeiladodd wybodaeth helaeth o serameg Cymreig, ac yn arbennig y marciau sgript a ddefnyddiwyd ar borslen Abertawe. Ym 1988 cyhoeddodd y llyfr Swansea Porcelain: Shapes and Decoration gyda A.E. Jones, sy'n gofnod gwerthfawr o lwyddiannau'r ffatri honno.
Roedd Syr Leslie, a wasanaethodd ar Bwyllgor Celf Amgueddfa Cymru am nifer o flynyddoedd, yn hael iawn, ac fe ganiataodd i nifer o gasglwyr ac ysgolheigion fanteisio ar y casgliad a'i wybodaeth helaeth.
Roedd gwerthiant casgliad Joseph yn her ac yn gyfle i Amgueddfa Cymru. Gan yr Amgueddfa mae'r casgliad cyhoeddus mwyaf yn y byd o grochenwaith a phorslen Cymreig, sy'n cynnwys dros 3,000 o ddarnau. Dros y blynyddoedd diweddar mae'r Amgueddfa wedi ceisio gwneud y casgliad serameg mor gynhwysfawr ag sy'n bosib. Roedd nifer o wrthrychau yng nghasgliad Joseph a oedd o ddiddordeb, ond golygai'r gyllideb bod yn rhaid gwneud penderfyniadau am ba rhai oedd bwysicaf i'r casgliad.
Roedd prisiau yn yr arwerthiant yn uchel iawn. Derbyniodd Amgueddfa Cymru 33 lot, ar gost o £98,000. Talwyd bron i drydedd rhan y costau gan grantiau allanol, a'r tri darn unigol drytaf gan brynwyr eraill ar ran yr Amgueddfa.
Prynwyd nifer fechan o wrthrychau prin a hardd ar gost uchel. Roedd un yn lestr hufen iâ o set Gosford Castle. Roedd hon yn set melysfwyd Abertawe adnabyddus a addurnwyd yn Llundain â sbesimenau botanegol. Hefyd prynodd yr Amgueddfa blât Nantgarw, wedi'i beintio'n gywrain gyda cholomennod ar ymyl basin o ddŵr, hefyd wedi'u haddurno yn Llundain.
Enwyd yr Oriel Serameg Cymreig, sydd yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, yn Oriel Joseph, er cof am Syr Leslie Joseph, un o brif gymwynaswyr Amgueddfa Cymru.
sylw - (4)
Many thanks
As I went to live in Australia I was not there when she died, also there were several grandchildren who lived with her. Therefore I have no idea what happened to this lovely porcelain figure.
I wonder if you know anything about such a Welsh figure?
Thank you
Hi there
Thanks for your enquiry.
We would always recommend starting with a local auction house, who will be able to give you advice on valuation.
If you are in the south Wales area, you can attend our Art Opinion Service - the next one is on the 4th of December in National Museum Cardiff, where our Art Department is based. This service is intended to help you learn more about the objects in your possession, however we do not provide valuations.
Thanks again for your enquiry
Sara
Digital Team
It is not identified i.e. no makers name or mark/ It was my grandma's, and she lived most of her life in Neath, S.Wales
How do I get it identified and, if necessary, valued? I have photographs I can email!