Arglwyddes Llanofer - Arwres Diwydiant Gwlân Cymru
11 Mai 2020
,Roedd Augusta Hall, Arglwyddes Llanofer ( 21 Mawrth 1892 – 17 Ionawr 1896) yn eiriolwr ac yn gefnogwr brwd i Ddiwydiant Gwlân Cymru a thraddodiadau ein Cenedl. Yn Eisteddfod Genedlaethol 1834 cyflwynodd draethawd yn dwyn y teitl `Y Manteision yn Deillio o Gadw'r Iaith Gymraeg a'r Wisg Draddodiadol' ac ennillodd y wobr gyntaf. Cymerodd yr enw barddol "Gwenynen Gwent".
Yn 1865 comisiynodd adeiladu Melin Wlân Gwenffrwd ar ystâd Llanofer ger y Fenni. Cyflawnodd y felin yr holl weithrediadau ar gyfer cynhyrchu gwlân a chynhyrchu brethyn trwm a oedd yn cael ei wneud yn ddillad i'r gweithwyr yn y tŷ ac ar y stad. Gwnaed deunydd o'r felin hefyd yn ddillad i Arglwyddes Llanofer a'i ffrindiau, wedi'u steilio ar ei syniadau ei hun o wisg draddodiadol Gymreig. Parhaodd y felin i gynhyrchu tan y 1950au gan ddefnyddio offer a osodwyd gan Arglwyddes Llanofer.
sylw - (2)
His father ran the farm from the mill. The milling machinery was in situ until 1968 when the looms were taken away. The family thought the dealer was giving them to a museum but any info is lost in the mists of time.
The mill race is full of stones and soil and trees now grow inside. One or two old specimens are left in what was the front orchard.
Great shame such a unique piece of history was abandoned by Llanover Estate particularly given the fact it had been commissioned by lady Llanover.