: Addysg

Casglu Data Tywydd o 3 Tachwedd!

Megan Naish, 30 Hydref 2025

Hello Cyfeillion y Gwanwyn,

Diolch yn fawr iawn i'r holl ysgolion wnaeth gweithion galed i blannir bylbiau am y prosiect. Gydia’n gilydd, mi wnaethon ni plannu dros 18000 o fylbiau dros y DU, ac o weld y ffotograffau, maent yn edrych fel bod pawb wedi cael hwyl yn gwneud hyn!

Mae pob ysgol sydd yn cymryd rhan yn y prosiect hwn yn mynd i ddechrau casglu data tywydd o’r 3ydd o Dachwedd hyd at y 27ain o Fawrth. Bydd angen uwchlwythio'r recordiau hyn yn rheolaidd trwy’r wefan Amgueddfa Cymru, gan gynnwys unrhyw sylwadau neu arsylwadau tywydd!

Da ni’n mynd i ddysgu llawer gydia’n gilydd dros y flwyddyn ysgol nesaf!

Cam 4: Cadw Cyfnodion tywydd (Tachwedd - Mawrth)

Mae adnoddau ar gael ar y wefan sy'n archwilio gwahanol agweddau’r prosiect, gan gynnwys syniadau ar gyfer arbrofion ychwanegol ac arweiniad i wneud fideos byr ar gyfer cystadleuaeth Bylbcast!

Cam 3: Gweithgareddau ymarferol dewisol i wneud a'r tywydd a garddio

Cystadleuath Bylbcast

Byddaf yn siŵr o rannu mwy o luniau a sylwadau gan ysgolion i'r Blog yn yr wythnosau nesaf. 

Daliwch ati gyda'r gwaith da Cyfeillion y Gwanwyn,

Athro'r Ardd

Diwrnod Plannu 2025

Penny Dacey, 20 Hydref 2025

Mae’n Ddiwrnod Plannu i 178 o ysgolion ledled y DU heddiw!
Bydd dros 18,000 o fylbiau’n cael eu plannu gan fwy na 7,000 o wyddonwyr ysgol gynradd fel rhan o ymchwiliad awyr agored cyffrous sy’n archwilio sut mae’r newid yn yr hinsawdd yn effeithio ar ddyddiadau blodeuo blodau’r gwanwyn.

Dilynwch y prosiect a phrofiadau ein Gwyddonwyr Gwych drwy’r blwg hwn neu ar X @ProfessorPlant.

Mae aelodau o dîm y prosiect yn ymweld ag ambell ysgol heddiw i ddathlu 20 mlynedd ers Diwrnod Plannu, ac edrychwn ymlaen at dderbyn newyddion a lluniau gan ysgolion ar hyd a lled y wlad.

Cystadlaethau a Phrosiectau Creadigol

Gwahoddir ysgolion i rannu eu lluniau a’u cyfryngau creadigol ar gyfer ein Cystadleuaeth Diwrnod Plannu. Byddwn yn dangos yr enghreifftiau buddugol yma fis nesaf!

Rydym hefyd yn cynnal Cystadleuaeth Bylbcast, lle mae’r ysgolion sy’n cymryd rhan yn creu fideos byr yn tynnu sylw at eu hoff rannau o’r ymchwiliad. Mae adnoddau i gefnogi hyn ar gael yma.

Ac am y flwyddyn arbennig hon, rydym wrth ein boddau yn lansio Cystadleuaeth Enwi’r Cennin Pedr! Gall cyfranogwyr awgrymu enwau ar gyfer math newydd o gennin Pedr wedi’i chomisiynu i nodi 20 mlynedd ers i’r ymchwiliad ddechrau. Gallwch weld sut mae ein cennin Pedr newydd yn edrych yn y ddelwedd sydd ynghlwm, a cheir ysbrydoliaeth a chyngor yn yr adnodd sydd wedi’i gysylltu yma. Edrychwn ymlaen at weld eich enwau creadigol!

Arddangosfa Arbennig yn Sain Ffagan

Mae’r Tîm Garddio gwych yn Amgueddfa Werin Cymru Sain Ffagan hefyd wedi bod yn ymuno â’r dathliadau! Maent wedi plannu arddangosfa goffau ac wedi creu planhigfa weuog hardd ar gyfer y prosiect, a gallwch ei gweld yn y delweddau sydd ynghlwm.

Ymunwch Nawr

Ydych chi’n teimlo wedi’ch ysbrydoli? Beth am blannu rhai bylbiau’r mis Hydref hwn a rhannu’ch lluniau gyda ni!
Byddwn hefyd yn cynnal gweithgareddau plannu am ddim i deuluoedd yn Amgueddfa Werin Cymru Sain Ffagan ac yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, lle gallwch ddysgu am blanhigion a mabwysiadu’ch bylbiau bach eich hun. Dysgwch fwy am sut i gymryd rhan ar ein gwefan.

Unwaith y bydd ysgolion wedi mabwysiadu a phlannu eu bylbiau, byddant yn sefydlu gorsafoedd tywydd awyr agored. O 3 Tachwedd ymlaen, byddant yn casglu darlleniadau tywydd bob diwrnod ysgol ac yn eu huwchlwytho’n wythnosol i wefan Amgueddfa Cymru. Gallwch ddilyn eu cynnydd yma.

Rydym mor gyffrous i gychwyn prosiect eleni ac i rannu’r daith gyda chi i gyd.

Dyma ni am flwyddyn arall o ddarganfod, cydweithio, ac wyddoniaeth yn blodeuo!

Athro’r Ardd & Bwlb Bychan

Teithio drwy amser yn Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru

Penny Dacey, 20 Awst 2025

Rydym yn mwynhau mis Awst llawn digwyddiadau yn Sain Ffagan! Rydym eisoes wedi archwilio cyfnod y Celtiaid a’r Canoloesoedd, a’r wythnos hon rydym wedi’n hymgorffori mewn bywyd Tuduraidd!

Hyd at ddydd Gwener yr wythnos hon, gallwch archebu lle i gymryd rhan mewn sesiynau rhyngweithiol yn Eglwys Sant Teilo, lle cewch gyfarfod canllaw Tuduraidd a fydd yn cyflwyno rhai o arferion a thraddodiadau’r cyfnod. Byddwch yn dysgu am fywyd Tuduraidd, yn delio â gwrthrychau replica o’r casgliad, ac yn dod i ddeall pwysigrwydd y waliau paentied manwl yn yr Eglwys. Ein nod yw creu profiad dysgu cyffrous i’r teulu cyfan. Gweler amseroedd, prisiau a gwybodaeth archebu yma: 

Gallwch hefyd ymuno â Chornel Cart Celf, lle rydym yn cynnal gweithgareddau grefft bob dydd Llun i ddydd Gwener drwy gydol mis Awst. Yr wythnos hon, gallwch archwilio’r cyfnod Tuduraidd trwy crefft; gan greu rhosynnau, ruffiau, cleddyfau, coronau, tai Tuduraidd, ffenestri efelychu gwydr lliw, a doli papur! Mae’r gweithgareddau’n costio £4 y plentyn (am ddim i oedolion sy’n cynorthwyo!). Byddwch yn cael bandiau sy’n galluogi ichi fynd i mewn ac allan o’r ardal gweithgareddau cymaint ag y dymunwch rhwng 10:30 a 15:00.

Ac nid yw’r hwyl yn dod i ben gyda’r Tuduriaid! Yr wythnos nesaf, byddwn yn cofleidio â’r Oes Fictoraidd! Byddwn yn cynnal sesiynau Cwrdd â’r Athro Fictoraidd, a bydd ein gweithgareddau crefft yn thema Fictoraidd! Byddwn yn gwneud doli peg, tai Fictoraidd, gemau cwpan a phêl papur a thawmatropau ynghyd ag taflenni gweithgaredd a chrefftau eraill. Dysgwch fwy am beth sydd ar y gweill yn Sain Ffagan ac archebwch eich tocynnau yma: Digwyddiadau | Museum Wales

Mae sawl adeilad Tuduraidd a Fictoraidd i’w archwilio ar y safle; gallwch ddysgu mwy amdanynt yma: Adeiladau Hanesyddol | Museum Wales

Mae gennym hefyd adnoddau addysgol diddorol y gallwch chi eu defnyddio adre:

Gobeithiwn eich gweld chi’n fuan,

Tîm Addysg Sain Ffagan

Cwis Hinsawdd y Wythnos Fawr Werdd!

Penny Dacey, 12 Mehefin 2025

Helo Cyfeillion y Gwanwyn!

Mae Wythnos Fawr Werdd Climate Cymru wedi bod yn rhedeg ers 7fed Mehefin, gyda phobl ledled Cymru (a’r DU!) yn dod at ei gilydd i helpu i warchod ein planed. Mae yna weithgareddau hwyliog, digwyddiadau gwych, a llawer o ffyrdd i chi a’ch ysgol gymryd rhan.

Beth yw’r Wythnos Fawr Werdd?

Y Wythnos Fawr Werdd yw dathliad mwyaf y DU o weithredu cymunedol i fynd i’r afael â newid hinsawdd a gwarchod natur. Mae pob math o bobl yn gwneud newidiadau bach sy’n gwneud gwahaniaeth i’r blaned. O blannu blodau i gasglu sbwriel, mae pob cam yn cyfrif!

Pwy yw Climate Cymru?

Mae Climate Cymru yn fudiad sy’n cynnwys cannoedd o sefydliadau a miloedd o bobl o bob cwr o Gymru, yn gweithio gyda’i gilydd i fynd i’r afael â’r argyfyngau hinsawdd a natur. Trwy ddod â lleisiau o bob rhan o gymdeithas Cymru (ysgolion, busnesau, grwpiau cymunedol, a mwy) mae Climate Cymru yn sicrhau bod pawb yn cael eu clywed ac fod arweinwyr yn cymryd camau ystyrlon ar gyfer dyfodol gwyrddach a thecach i Gymru a’r blaned.

Beth yw Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion?

Mae Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion yn cynnwys miloedd o blant o bob rhan o’r DU bob blwyddyn mewn astudiaeth wyddonol am effeithiau newid hinsawdd ar ddyddiadau blodeuo bylbiau’r gwanwyn. Mae disgyblion yn mabwysiadu, gofalu am ac yn astudio eu planhigion. Maen nhw’n cymryd darlleniadau tywydd bob diwrnod maen nhw yn yr ysgol rhwng Tachwedd a Mawrth ac yn rhannu eu canfyddiadau ar wefan Amgueddfa Cymru. Mae ein hadroddiadau o’r ymchwiliad llynedd ar gael yma, ynghyd â llawer o adnoddau addysgol eraill. Bydd yr adroddiadau dwyieithog eleni yn cael eu cyhoeddi ddechrau Gorffennaf.

Os ydych chi wedi cymryd rhan yn y prosiect eleni drwy blannu a thyfu blodau’r gwanwyn, rydych chi eisoes yn bencampwr hinsawdd! Os ydych chi’n chwilio am weithred Wythnos Fawr Werdd i’ch ysgol, mae ceisiadau ar agor i ysgolion yng Nghymru, a gallwch wneud cais yma! Bydd 2025-2026 yn flwyddyn pen-blwydd 20 mlynedd y prosiect gwych hwn!

Pwy yw Ymddiriedolaeth Edina?

Mae Ymddiriedolaeth Edina yn bartneriaid ac yn noddwyr Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion Amgueddfa Cymru. Elusen yw hon sy’n helpu ysgolion cynradd gyda gwyddoniaeth drwy gynnig grantiau di-gystadleuaeth ar gyfer prosiectau cyffrous fel garddio, adnoddau gwyddoniaeth, a dysgu awyr agored. Eleni, gall ysgolion yn Sir Ddinbych, Casnewydd, a Thorfaen wneud cais am grantiau Edina Trust, felly os yw’ch ysgol chi mewn un o’r ardaloedd hyn, rydych chi’n sicr o gael cyllid i ddatblygu eich anturiaethau gwyddonol! Dysgwch fwy yma!

Rhowch gynnig ar Cwis Hinsawdd Amgueddfa Cymru!

I ddathlu’r Wythnos Fawr Werdd, mae Amgueddfa Cymru wedi creu Cwis Hinsawdd arbennig i chi. Mae’n rhan o Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion, ac mae’n ffordd hwyliog o brofi eich gwybodaeth am yr hinsawdd a sut gallwn ni i gyd helpu i warchod natur.

  • Beth yw’r gwahaniaeth rhwng tywydd a hinsawdd?
  • Faint o ynni’r DU sy’n dod o ffynonellau adnewyddadwy?
  • Pam mae pryfed mor bwysig i’r hinsawdd?
  • Pa gamau allwch chi eu cymryd i helpu?

Darganfyddwch drwy gymryd y cwis gyda’ch ffrindiau neu deulu. Efallai y byddwch chi’n synnu at yr hyn rydych chi’n ei ddysgu!

Dewch yn Warchodwyr y Blaned!

Cofiwch, gall newidiadau bach wneud gwahaniaeth mawr. Drwy ymuno yn y Wythnos Fawr Werdd a’r Cwis Hinsawdd, rydych chi’n helpu i godi ymwybyddiaeth o sut gallwn ni i gyd ofalu am y Ddaear ar gyfer anifeiliaid, planhigion, a phobl ym mhobman.

Rhannwch yr hyn rydych chi wedi’i ddysgu:

Dywedwch wrth eich athro am y Wythnos Fawr Werdd a’r Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion. Mae llwyth o adnoddau gwych y gellir eu defnyddio yn y dosbarth.

Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion

Ymddiriedolaeth Edina

Climate Cymru

Dysgu Ysgol Amgueddfa Cymru

Dysgu Teulu Amgueddfa Cymru

Dysgu Oedolion Amgueddfa Cymru

Mwynhewch Wythnos Werdd Wych, Cyfeillion y Gwanwyn!

Athro’r Ardd