Mae Amgueddfa Cymru wedi dechrau partneriaeth gyda Hosbis Plant Tŷ Hafan i roi cyfle i blant a phobl ifanc sydd â salwch sy’n cyfyngu ar eu bywyd, a’u teuluoedd, i ymgysylltu â’n hamgueddfeydd a’u casgliadau. 

Fel rhan o’n rhaglen addysg i deuluoedd, rydyn ni’n cynnal Dydd Sadwrn i Deuluoedd yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd a Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru. Fel rhan o’r Diwrnodau i Deuluoedd, gall teuluoedd Tŷ Hafan gymryd rhan yn y chwarae, gweithgareddau a phrofiadau synhwyraidd, llwybrau a chrefftau. Mae llawer yn meddwl fod amgueddfeydd yn llefydd anhygyrch ac anodd i ymweld â nhw, ond nod Dydd Sadwrn i Deuluoedd yw ennyn diddordeb teuluoedd a dangos iddyn nhw beth sydd gan yr amgueddfa i’w gynnig.

Mae Dydd Sadwrn i Deuluoedd yn cael ei gynnal bob deufis a gyda thema sy’n seiliedig ar gasgliadau’r amgueddfa, o waith celf Argraffiadol sydd yn ein horielau a sbesimenau pryfeteg yng Nghanolfan Darganfod Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, i helfa drychfilod, cân yr adar a thai crwn Oes yr Haearn yn Sain Ffagan. Mae rhai enghreifftiau o ddiwrnodau gweithgareddau diweddar yn cynnwys ‘Dan y Môr’, ‘Antur yr Hydref’ a ‘Diwrnod Darganfod Deinosoriaid’! 

Mae elfennau synhwyraidd wrth wraidd pob un o’n diwrnodau i deuluoedd, er mwyn sicrhau fod y teulu cyfan yn mwynhau eu hymweliad, yn creu atgofion gyda’i gilydd a gyda lle diogel i sgwrsio, cwrdd â theuluoedd eraill a chrwydro’r amgueddfa. 

Diolch i bob un o deuluoedd a staff Tŷ Hafan a’u hysbryd anhygoel a phositif.

Rydym yn falch iawn i lansio Her Ŵyna i Ysgolion newydd sy’n cael ei gynnal gan Amgueddfa Cymru. Bydd yr ysgol buddugol yn gallu archebu hyd at 2 weithdy naill ai mewn person ar un o’n safleoedd neu'n rhithiol, o'r rhestr a hysbysebir ar wefan yr Amgueddfa. 

Credwn fod sesiynau Sgrinwyna yn hwyl ac yn addysgiadol i ddisgyblion, ond hefyd yn gyfle i feithrin eu chwilfrydedd am y byd o'u cwmpas.

Hoffen ni wybod sut rydych chi’n defnyddio Sgrinwyna yn eich ysgolion - rhannwch eich hoff brofiadau o ddefnyddio sesiynau Sgrinwyna yn y dosbarth gyda’ch disgyblion.

Manylion yr Her

• Oedrannau: 5-14 mlwydd oed
• Dyddiad: 4^ydd - 22^ain Mawrth 2024
• Sut i gymryd rhan: Rhannwch luniau, fideos neu weithiau celf ar X (Twitter gynt) a pheidiwch ag anghofio ein tagio nig an ddefnyddio @Amgueddfa_Learn a #Sgrinwyna #Lambcam. Os byddwch yn cyflwyno nifer o geisiadau o’r un ysgol, cofiwch gynnwys new eich dosbarth yn y neges hefyd.
• Gwobr: Bydd yr ysgol buddugol yn gallu archebu hyd at 2 weithdy naill ai mewn person neu yn rhithiol, gan ddewis o’r rhestr a hysbysebir ar wefan yr Amgueddfa.  

Dydd Gŵyl Dewi Hapus!

Rydyn ni’n falch iawn i lansio #sgrinwyna eleni ar ddiwrnod ein nawddsant. Mae hon yn flwyddyn arbennig gan ein bod hefyd yn dathlu’r 10^fed flwyddyn i ni ffrydio yn fyw o’n sied wyna yn Sain Ffagan! Caiff Sgrinwyna ei redeg gan dîm bychan a diwyd a fydd yn ffrydio’r cyffro yn fyw o’n sied wyna ar 1-22 Mawrth rhwng 8am-8pm (GMT).

Mae dau o Gynhyrchwyr Amgueddfa Cymru, Howl a Varsha, hefyd yn ymuno â thîm Sgrinwyna eleni a bydd y ddau ohonynt yn cymryd eu tro yn rheoli’r camera. Maen nhw hefyd wrthi’n brysur yn ffilmio cynnwys y tu ôl i’r llen i chi ar gyfer Sgrinwyna+ a fydd yn cael ei rannu ar dudalennau cyfryngau cymdeithasol Amgueddfa Cymru:
Facebook | Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru 
Facebook | Amgueddfa Cymru[FR1] [ED2]  
Instagram | Amgueddfa Cymru 
X | Adran Addysgu Amgueddfa Cymru

Rydyn ni’n disgwyl cyfanswm o 492 o ŵyn gyda chyfradd wyna o 190% - mae’n argoeli i fod yn flwyddyn toreithiog! Un o’r prif testunau sgwrs i ni ar drothwy ein tymor wyna yw’r nifer y lluosrifau rydyn ni’n eu disgwyl yn dilyn y sganio ym mis Rhagfyr. Ar gyfartaledd, byddem yn disgwyl hyd at 10 set o dripledi y flwyddyn, ond mae 2024 yn dod â record newydd i ni gyda chyfanswm o 29 set o dripledi! Rydyn ni hefyd yn disgwyl 1 set o cwadiau, y cyntaf mewn sawl blwyddyn felly mae llawer o gyffro ar eu cyfer nhw hefyd.

Mae’r defaid sy’n disgwyl efeilliaid yn y sied wyna fawr, wedi eu marcio ag 1 dot gwyrdd ar eu cefnau. Mae’r defaid sy’n disgwyl ŵyn sengl, tripledi a’r cwad yn y sied llai ar ochr arall yr iard ar hyn o bryd a byddant yn cael eu symud unwaith bydd mwy o ŵyn yn cael eu geni a mwy o le ar gael yn y sied wyna fawr.

Rydym yn croesawu cannoedd o blant ysgol i Sain Ffagan a Fferm Llwyn-yr-eos yn ystod y tymor wyna bob blwyddyn, ond rydyn ni’n gwybod fod Sgrinwyna hefyd yn cael ei fwynhau mewn ystafelloedd dosbarth ar draws y wlad, ac mi fydden ni wrth ein bodd yn clywed wrthoch chi! Eleni, byddwn yn lansio her arbennig i ysgolion sy’n gwylio ar-lein – bydd mwy o fanylion am hyn yn cael ei gyhoeddi wythnos nesaf.

I gael mwy o wybodaeth am ein defaid adeg wyna, edrychwch ar y blogiau hyn o flynyddoedd blaenorol: 

• Croeso i Sgrinwyna 2022 – Sut beth ywgenedigaeth arferol? | Amgueddfa Cymru 
• Sgrinwyna 2021 – Cwestiynau Cyffredin | Amgueddfa Cymru 
• Ydych chi’n gorwedd yn gyfforddus? | Amgueddfa Cymru 

Gobeithio y gwnewch chi fwynhau gwylio eto eleni – a chofiwch gadw mewn cysylltiad â ni drwy adael neges ardudalen we Sgrinwyna neu ar y cyfryngau cymdeithasol drwy ddefnyddio #sgrinwyna #lambcam

Ydych chi’n mee-ddwl y byd o Sgrinwyna? Cyfrannwch heddiw!

Helo Cyfeillion y Gwanwyn! Mae rhywbeth yn yr awyr ar hyn o bryd, wrth i'r gaeaf ddechrau troi'n Wanwyn. Efallai eich bod wedi sylwi ar flodau blodeuo, adar yn canu, a dyddiau hirach? Dyma rai o'r arwyddion cynharaf bod y gwanwyn yn dod! Gadewch i ni blymio i mewn ac archwilio rhai o'r newidiadau cyffrous y gallech sylwi wrth i'r tymor hwn agosáu.

Beth yw'r gwanwyn?

Mae'r gwanwyn yn un o'r pedwar tymor rydyn ni'n eu profi bob blwyddyn. Mae'n dod ar ôl y gaeaf a chyn yr haf. Yn ystod y gwanwyn, mae'r dyddiau'n dod yn gynhesach, ac mae natur yn dechrau deffro o'i chwsg gaeaf. Yn y DU mae'r gwanwyn yn dechrau ym mis Mawrth, felly mae'n dal ychydig wythnosau i ffwrdd. Ond mae yna lawer o arwyddion bod hyn yn dod. 

Arwyddion cynnar y gwanwyn:

• Planhigion yn blodeuo: Un o arwyddion cyntaf y gwanwyn yw ymddangosiad blodau lliwgar. Cadwch lygad allan am gennin Pedr, crocws, tiwlipau, blodau ceirios a llawer mwy wrth iddynt ddechrau blodeuo a phaentio'r byd gyda'u lliwiau bywiog.
• Adar yn canu: Ydych chi wedi sylwi ar yr alawon siriol yn llenwi'r awyr? Dyna sŵn adar yn dychwelyd o'u mudo gaeaf a chanu i ddenu ffrindiau neu sefydlu tiriogaeth. Gwrandewch yn ofalus, ac efallai y byddwch yn clywed caneuon nodedig y robin goch a'r pincod. 
• Gwenyn a Gloÿnnod Byw: Wrth i'r planhigion flodeuo, maent yn denu gwenyn a gloÿnnod byw prysur. Mae'r peillwyr pwysig hyn yn chwarae rhan hanfodol wrth helpu planhigion atgynhyrchu. Gwyliwch nhw'n hedfan o flodyn i flodyn, gan gasglu neithdar a phaill.
• Gwyrddio coed: Edrychwch o gwmpas, a byddwch yn sylwi bod dail y coed yn dechrau tyfu. Mae'r gwanwyn yn dod â thwf newydd, gan drawsnewid coed y gaeaf i ganopïau gwyrdd ffrwythlon. Mae'n arwydd bod bywyd yn dychwelyd i'r tir.
• Tywydd cynhesach: Dwedwch hwyl fawr i ddyddiau oer wrth i'r gwanwyn ddod â thymereddau cynhesach. Mae'n amser i dynnu'r siacedi gaeaf a mwynhau'r heulwen ysgafn.
• Anifeiliaid bychan: Mae'r gwanwyn yn amser geni ac adnewyddu. Cadwch lygad allan am fabanai anifeiliaid fel cywion, ŵyn, a chwningen wrth iddynt wneud eu hymddangosiad cyntaf yn y byd. Gallwch wylio am ŵyn newydd ar y SGRINWYNA o 1 Mawrth: Sgrinwyna 2024 (amgueddfa.cymru)
• Cawodydd glaw: Peidiwch ag anghofio eich ymbarél! Mae'r gwanwyn yn aml yn dod â chawodydd sy'n helpu i feithrin y ddaear a chefnogi twf planhigion newydd. Felly, cofleidiwch y glaw a chael hwyl yn sblasio yn y pyllau.
• Diwrnodau hirach: Ydych chi wedi sylwi bod y dyddiau'n mynd yn hirach? Mae hynny oherwydd bod y gwanwyn yn nodi'r amser pan fydd echel y Ddaear yn gogwyddo'n agosach at yr haul, gan roi mwy o olau dydd i ni fwynhau anturiaethau awyr agored.

Mae'r gwanwyn yn amser hudol o'r flwyddyn, yn llawn rhyfeddod a dechreuadau newydd. Felly, chrafangia eich chwyddwydr, gwisgwch eich het archwiliwr, a mentro yn yr awyr agored i weld faint o arwyddion o'r gwanwyn y gallwch chi eu gweld! Efallai mai un yw eich bylbiau, ydyn nhw wedi dechrau tyfu? Allwch chi weld pa liwiau fydd eich blodau eto? 

Gallwch rannu eich lluniau trwy e-bost neu Twitter trwy dagio @Professor_Plant

Os hwn yw eich hoff ran o'r ymchwiliad hyd yn hyn, efallai y bydd yn ysbrydoli eich cofnodiad i'r gystadleuaeth BYLBCAST. Bylbcast 2024 (amgueddfa.cymru)

Daliwch ati gyda'r gwaith da Cyfeillion y Gwanwyn,

Athro'r Ardd