Casgliadau Arlein

Dyma copi o'r cyfieithiad Cymraeg cyntaf o'r Beibl, a gyfieithwyd gan William Morgan ym 1588.

Dywed llawer o bobl mai cael y Beibl yn Gymraeg a achubodd yr iaith. Er, nid dyna oedd nod yr Esgob William Morgan pan aeth ati i’w gyfieithu chwaith. Yn hytrach, troi’r Catholigion Cymraeg eu hiaith yn Brotestaniaid oedd y diben. Â Beibl Cymraeg yn eu dwylo, roedd trwch y boblogaeth bellach yn addoli yn eu mamiaith. Roedd yr iaith mewn defnydd, a hynny mewn rhan hollbwysig o fywydau’r Cymry. Yn yr ysgolion Sul a’r capeli, cawsant ddysgu darllen eu hiaith eu hunain. Serch hynny, Saesneg oedd iaith cyfraith a threfn.