: Spring Bulbs

Casglu Data Tywydd o 3 Tachwedd!

Megan Naish, 30 Hydref 2025

Hello Cyfeillion y Gwanwyn,

Diolch yn fawr iawn i'r holl ysgolion wnaeth gweithion galed i blannir bylbiau am y prosiect. Gydia’n gilydd, mi wnaethon ni plannu dros 18000 o fylbiau dros y DU, ac o weld y ffotograffau, maent yn edrych fel bod pawb wedi cael hwyl yn gwneud hyn!

Mae pob ysgol sydd yn cymryd rhan yn y prosiect hwn yn mynd i ddechrau casglu data tywydd o’r 3ydd o Dachwedd hyd at y 27ain o Fawrth. Bydd angen uwchlwythio'r recordiau hyn yn rheolaidd trwy’r wefan Amgueddfa Cymru, gan gynnwys unrhyw sylwadau neu arsylwadau tywydd!

Da ni’n mynd i ddysgu llawer gydia’n gilydd dros y flwyddyn ysgol nesaf!

Cam 4: Cadw Cyfnodion tywydd (Tachwedd - Mawrth)

Mae adnoddau ar gael ar y wefan sy'n archwilio gwahanol agweddau’r prosiect, gan gynnwys syniadau ar gyfer arbrofion ychwanegol ac arweiniad i wneud fideos byr ar gyfer cystadleuaeth Bylbcast!

Cam 3: Gweithgareddau ymarferol dewisol i wneud a'r tywydd a garddio

Cystadleuath Bylbcast

Byddaf yn siŵr o rannu mwy o luniau a sylwadau gan ysgolion i'r Blog yn yr wythnosau nesaf. 

Daliwch ati gyda'r gwaith da Cyfeillion y Gwanwyn,

Athro'r Ardd

Diwrnod Plannu 2025

Penny Dacey, 20 Hydref 2025

Mae’n Ddiwrnod Plannu i 178 o ysgolion ledled y DU heddiw!
Bydd dros 18,000 o fylbiau’n cael eu plannu gan fwy na 7,000 o wyddonwyr ysgol gynradd fel rhan o ymchwiliad awyr agored cyffrous sy’n archwilio sut mae’r newid yn yr hinsawdd yn effeithio ar ddyddiadau blodeuo blodau’r gwanwyn.

Dilynwch y prosiect a phrofiadau ein Gwyddonwyr Gwych drwy’r blwg hwn neu ar X @ProfessorPlant.

Mae aelodau o dîm y prosiect yn ymweld ag ambell ysgol heddiw i ddathlu 20 mlynedd ers Diwrnod Plannu, ac edrychwn ymlaen at dderbyn newyddion a lluniau gan ysgolion ar hyd a lled y wlad.

Cystadlaethau a Phrosiectau Creadigol

Gwahoddir ysgolion i rannu eu lluniau a’u cyfryngau creadigol ar gyfer ein Cystadleuaeth Diwrnod Plannu. Byddwn yn dangos yr enghreifftiau buddugol yma fis nesaf!

Rydym hefyd yn cynnal Cystadleuaeth Bylbcast, lle mae’r ysgolion sy’n cymryd rhan yn creu fideos byr yn tynnu sylw at eu hoff rannau o’r ymchwiliad. Mae adnoddau i gefnogi hyn ar gael yma.

Ac am y flwyddyn arbennig hon, rydym wrth ein boddau yn lansio Cystadleuaeth Enwi’r Cennin Pedr! Gall cyfranogwyr awgrymu enwau ar gyfer math newydd o gennin Pedr wedi’i chomisiynu i nodi 20 mlynedd ers i’r ymchwiliad ddechrau. Gallwch weld sut mae ein cennin Pedr newydd yn edrych yn y ddelwedd sydd ynghlwm, a cheir ysbrydoliaeth a chyngor yn yr adnodd sydd wedi’i gysylltu yma. Edrychwn ymlaen at weld eich enwau creadigol!

Arddangosfa Arbennig yn Sain Ffagan

Mae’r Tîm Garddio gwych yn Amgueddfa Werin Cymru Sain Ffagan hefyd wedi bod yn ymuno â’r dathliadau! Maent wedi plannu arddangosfa goffau ac wedi creu planhigfa weuog hardd ar gyfer y prosiect, a gallwch ei gweld yn y delweddau sydd ynghlwm.

Ymunwch Nawr

Ydych chi’n teimlo wedi’ch ysbrydoli? Beth am blannu rhai bylbiau’r mis Hydref hwn a rhannu’ch lluniau gyda ni!
Byddwn hefyd yn cynnal gweithgareddau plannu am ddim i deuluoedd yn Amgueddfa Werin Cymru Sain Ffagan ac yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, lle gallwch ddysgu am blanhigion a mabwysiadu’ch bylbiau bach eich hun. Dysgwch fwy am sut i gymryd rhan ar ein gwefan.

Unwaith y bydd ysgolion wedi mabwysiadu a phlannu eu bylbiau, byddant yn sefydlu gorsafoedd tywydd awyr agored. O 3 Tachwedd ymlaen, byddant yn casglu darlleniadau tywydd bob diwrnod ysgol ac yn eu huwchlwytho’n wythnosol i wefan Amgueddfa Cymru. Gallwch ddilyn eu cynnydd yma.

Rydym mor gyffrous i gychwyn prosiect eleni ac i rannu’r daith gyda chi i gyd.

Dyma ni am flwyddyn arall o ddarganfod, cydweithio, ac wyddoniaeth yn blodeuo!

Athro’r Ardd & Bwlb Bychan

Cwis Hinsawdd y Wythnos Fawr Werdd!

Penny Dacey, 12 Mehefin 2025

Helo Cyfeillion y Gwanwyn!

Mae Wythnos Fawr Werdd Climate Cymru wedi bod yn rhedeg ers 7fed Mehefin, gyda phobl ledled Cymru (a’r DU!) yn dod at ei gilydd i helpu i warchod ein planed. Mae yna weithgareddau hwyliog, digwyddiadau gwych, a llawer o ffyrdd i chi a’ch ysgol gymryd rhan.

Beth yw’r Wythnos Fawr Werdd?

Y Wythnos Fawr Werdd yw dathliad mwyaf y DU o weithredu cymunedol i fynd i’r afael â newid hinsawdd a gwarchod natur. Mae pob math o bobl yn gwneud newidiadau bach sy’n gwneud gwahaniaeth i’r blaned. O blannu blodau i gasglu sbwriel, mae pob cam yn cyfrif!

Pwy yw Climate Cymru?

Mae Climate Cymru yn fudiad sy’n cynnwys cannoedd o sefydliadau a miloedd o bobl o bob cwr o Gymru, yn gweithio gyda’i gilydd i fynd i’r afael â’r argyfyngau hinsawdd a natur. Trwy ddod â lleisiau o bob rhan o gymdeithas Cymru (ysgolion, busnesau, grwpiau cymunedol, a mwy) mae Climate Cymru yn sicrhau bod pawb yn cael eu clywed ac fod arweinwyr yn cymryd camau ystyrlon ar gyfer dyfodol gwyrddach a thecach i Gymru a’r blaned.

Beth yw Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion?

Mae Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion yn cynnwys miloedd o blant o bob rhan o’r DU bob blwyddyn mewn astudiaeth wyddonol am effeithiau newid hinsawdd ar ddyddiadau blodeuo bylbiau’r gwanwyn. Mae disgyblion yn mabwysiadu, gofalu am ac yn astudio eu planhigion. Maen nhw’n cymryd darlleniadau tywydd bob diwrnod maen nhw yn yr ysgol rhwng Tachwedd a Mawrth ac yn rhannu eu canfyddiadau ar wefan Amgueddfa Cymru. Mae ein hadroddiadau o’r ymchwiliad llynedd ar gael yma, ynghyd â llawer o adnoddau addysgol eraill. Bydd yr adroddiadau dwyieithog eleni yn cael eu cyhoeddi ddechrau Gorffennaf.

Os ydych chi wedi cymryd rhan yn y prosiect eleni drwy blannu a thyfu blodau’r gwanwyn, rydych chi eisoes yn bencampwr hinsawdd! Os ydych chi’n chwilio am weithred Wythnos Fawr Werdd i’ch ysgol, mae ceisiadau ar agor i ysgolion yng Nghymru, a gallwch wneud cais yma! Bydd 2025-2026 yn flwyddyn pen-blwydd 20 mlynedd y prosiect gwych hwn!

Pwy yw Ymddiriedolaeth Edina?

Mae Ymddiriedolaeth Edina yn bartneriaid ac yn noddwyr Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion Amgueddfa Cymru. Elusen yw hon sy’n helpu ysgolion cynradd gyda gwyddoniaeth drwy gynnig grantiau di-gystadleuaeth ar gyfer prosiectau cyffrous fel garddio, adnoddau gwyddoniaeth, a dysgu awyr agored. Eleni, gall ysgolion yn Sir Ddinbych, Casnewydd, a Thorfaen wneud cais am grantiau Edina Trust, felly os yw’ch ysgol chi mewn un o’r ardaloedd hyn, rydych chi’n sicr o gael cyllid i ddatblygu eich anturiaethau gwyddonol! Dysgwch fwy yma!

Rhowch gynnig ar Cwis Hinsawdd Amgueddfa Cymru!

I ddathlu’r Wythnos Fawr Werdd, mae Amgueddfa Cymru wedi creu Cwis Hinsawdd arbennig i chi. Mae’n rhan o Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion, ac mae’n ffordd hwyliog o brofi eich gwybodaeth am yr hinsawdd a sut gallwn ni i gyd helpu i warchod natur.

  • Beth yw’r gwahaniaeth rhwng tywydd a hinsawdd?
  • Faint o ynni’r DU sy’n dod o ffynonellau adnewyddadwy?
  • Pam mae pryfed mor bwysig i’r hinsawdd?
  • Pa gamau allwch chi eu cymryd i helpu?

Darganfyddwch drwy gymryd y cwis gyda’ch ffrindiau neu deulu. Efallai y byddwch chi’n synnu at yr hyn rydych chi’n ei ddysgu!

Dewch yn Warchodwyr y Blaned!

Cofiwch, gall newidiadau bach wneud gwahaniaeth mawr. Drwy ymuno yn y Wythnos Fawr Werdd a’r Cwis Hinsawdd, rydych chi’n helpu i godi ymwybyddiaeth o sut gallwn ni i gyd ofalu am y Ddaear ar gyfer anifeiliaid, planhigion, a phobl ym mhobman.

Rhannwch yr hyn rydych chi wedi’i ddysgu:

Dywedwch wrth eich athro am y Wythnos Fawr Werdd a’r Ymchwiliad Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion. Mae llwyth o adnoddau gwych y gellir eu defnyddio yn y dosbarth.

Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion

Ymddiriedolaeth Edina

Climate Cymru

Dysgu Ysgol Amgueddfa Cymru

Dysgu Teulu Amgueddfa Cymru

Dysgu Oedolion Amgueddfa Cymru

Mwynhewch Wythnos Werdd Wych, Cyfeillion y Gwanwyn!

Athro’r Ardd

Llongyfarchiadau i'n Hysgolion Gwych

Penny Dacey, 21 Mai 2025

Canlyniadau Cystadleuaeth Gwyddonwyr Gwych 2025


Llongyfarchiadau mawr i’r holl ysgolion anhygoel a gymerodd ran yn yr ymchwiliad eleni! Mae pob ysgol sydd wedi’i rhestru isod wedi derbyn talebau a phensiliau Gwyddonwyr Gwych i ddathlu eu gwaith arbennig. Ond dyna ddim y cyfan! Cafodd yr ysgolion a gyflwynodd y mwyaf o ddata  rhodd o hadau ychwanegol i’w plannu. Roedd talebau rhodd ar gyfer y rheini daeth yn ail, ac mae’r ysgolion buddugol yn cael gwobr arbennig ar gyfer eu dosbarth. 

Mae’r ysgolion a fynychodd gystadleuaeth Bylbcast wedi derbyn bwrdd clap arbennig – y syniad perffaith i ddechrau ffilmiau fel proffesiynol! Yn ogystal, cafodd yr enillydd a’r ysgol a ddaeth yn ail offer arbennig i’w helpu gyda’u prosiectau ffilm yn y dyfodol. Gallwch ddod o hyd i gasgliad o’u fideos gwych ar waelod y dudalen hon – mwynhewch wylio’r criw talentog yma yn creu rhywbeth arbennig!

Hoffwn ddweud diolch mawr i bob ysgol a helpodd i sicrhau llwyddiant yr ymchwiliad!

 

Enillwyr / Winners:

Cymru / Wales

Ysgol Tycroes

Lloegr / England: 

Stanford in the Vale Primary

Yr Alban / Scotland: 

Windyknowe Primary

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

St Mary’s Marguiresbridge Primary

Yn Ail / Runners up:

Cymru / Wales

Pil Primary School

Lloegr / England: 

Our Lady of the Assumption Primary

Yr Alban / Scotland: 

Gavinburn Primary 

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

Irvenstown Primary

Cydnabyddiaeth Arbennig / Special Recognition:

Cymru / Wales: 

Forden CiW School

Ysgol Mynydd Bychan

Upper Rhymney Primary

Ysgol Frongoch

Bwlchgwyn School

Cornist Park Primary

Ysgol Gymraeg Morswyn

Blaendulais Primary School

Bryn Deri Primary

Ysgol Porth y Felin

Ysgol Tir Morfa

Rhayader Primary School

Trelai Primary

Plasnewydd Primary School

Henllys Church in Wales School

Ysgol Gymuned Llannerch-y-medd

Marlborough Primary School

Trellech Primary

Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail

Lloegr / England: 

Brookhouse Primary School

Cedars Primary School

St Anthony's RC Primary School

Wensley Fold CE Primary Academy

Yr Alban / Scotland: 

Blacklands Primary School

Leslie Primary School

Wellshot Primary School

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

St John The Baptist Primary 

St John's Primary School

Clod Uchel / Highly Commended

Cymru / Wales: 

Ysgol Pennant

Ysgol San Sior

Ysgol Llanddulas

Ysgol Penmachno

Ysgol Gynradd Dafen Primary 

Ysgol Gymraeg Aberystwyth

Ysgol Pentreuchaf

Ysgol Gynradd Creigiau

Lloegr / England: 

St John's CE Primary School

St Margaret Mary's RC Primary 

Summerhill Primary Academy

Sylvester Primary Academy

Yr Alban / Scotland: 

Doonfoot Primary School

Langbank Primary School

Livingston Village Primary 

Logan Primary School

Newmains Primary School

St Conval's Primary School

Swinton Primary School

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

Ballyholland Primary School

Clonalig Primary School

Dromore Central Primary School

Grange Primary School 

Lisbellaw Primary School

Our Lady's & St. Mochuas Primary 

Scarva Primary School

St Mary's Primary School - Newry

St Teresa's Primary School

Gwyddonwyr Gwych / Super Scientists

Cymru / Wales

St. Michael's RC Primary School

Ysgol Pen y Fro

St Mary's Church In Wales School

Blackwood Pimary 

Bryn Celyn Primary

Ysgol Ffordd Dyffryn

St Joseph's Cathedral Primary 

Peterston super Ely CiW Primary 

Sketty Primary School

Alway Primary School

Ysgol Gynradd Llandegfan

Archbishop Rowan Williams Church in Wales Primary 

Mountain Lane Primary

NPTC Newtown College

Danygraig Primary School

Lloegr / England: 

Didsbury CE Primary School

Gorton Primary School

Grange Primary School

Griffin Park Primary School

Holy Souls RC Primary School

St Alban's RC Primary School

St Mary's RC Primary- Manchester

St Stephen's CE Primary School

Temple Meadow Primary School

Yr Alban / Scotland: 

Alloway Primary School

Meldrum Primary School

Our Lady and St Francis Primary 

Our Lady of the Annunciation Primary 

Our Lady's RC Primary School

St Brendan's Primary School

St Mary's Primary School

Underbank Primary School

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

Cortamlet Primary School

Mullavilly Primary School

St John's Eglish Primary School

St Patrick's Primary -Eskra

Cyfranwyr / Contributors

Cymru / Wales: 

Langstone Primary School

Ysgol Llanychllwydog

Carreghofa School

Mary Immaculate Catholic Primary 

Eveswell Primary School

Ysgol Y Berllan Deg

Montgomery Church in Wales School

Ysgol Gynradd Cwrt Henri

St Cadoc's R C Primary School

Bodnant Community School 

Ysgol Bryn Pennant

Lloegr / England: 

Anchorsholme Academy

Daisyfield Primary School

Eaton Valley Primary School

Eden Primary School

Ferndale Primary School

Heald Place Primary School

St Anne's Catholic Primary 

St Anne's RC Primary School

St Barnabas C of E Primary Academy

St Bernadette's Catholic Primary 

St Johns C of E Primary 

St Kentigern's RC Primary 

Yr Alban / Scotland: 

Our Lady of Peace Primary

Scotstoun Primary School

Straiton Primary School

Gogledd Iwerddon / Northern Ireland: 

Mountnorris Primary School

St Anthony's Primary

St Mary's Primary - Derrytrasna

St Mary's Primary School - Dungannon

St Oliver Plunkett's Primary School

Tandragee Primary School

Bylbcast:

Enillwyr/Winners

Langbank Primary

Yn Ail / Runners-up: 

St Mary’s Maghery

Cyfranwyr / Contributors

Cortamlet Primary

Our Lady of the Assumption

Our Lady & St Mochua

Livingston Primary

Windyknowe Primary

Ysgol Pentre Uchaf

Diolch eto Cyfeillion y Gwanwyn,                                                 

Athro’r Ardd