Sgwrs: Cynhadledd Cymru Anhysbys 2024

Tocynnau  

Ymunwch â ni am fore o sgyrsiau cyhoeddus cyffrous am y diweddaraf ym myd natur Cymru.

Dyma 14eg flwyddyn Cymru Anhysbys, lle bydd siaradwyr o bob cwr o Gymru yn rhannu newyddion am eu prosiectau a’u darganfyddiadau natur diweddaraf.

Cawn glywed gan unigolion brwd sy’n gweithio ar y rheng flaen gydag anifeiliaid, ffosiliau, planhigion a ffyngau, gan gynnig rhywbeth at ddant pawb.

Cewch naill ai ymuno â ni yn narlithfa hardd Reardon Smith yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, neu gofrestru i wylio ar-lein.

Dyma’ch cyfle i glywed gan yr arbenigwyr, ac i ofyn eich cwestiynau. 
 

Siaradwyr 2024

Craig y Castell – trysorfa newydd anhygoel o ffosilau hynafol o’r Canolbarth 

(Lucy McCobb, Amgueddfa Cymru) 
Safle ffosilau newydd cyffrous ger Llandrindod, a ddarganfuwyd gan ddau o Gymrodyr Ymchwil er Anrhydedd Amgueddfa Cymru, yw Craig y Castell.  Ffosilau anifeiliaid meddal o gorff yw llawer o ffosilau eithriadol y safle, sy’n roi gwybodaeth werthfawr i ni am yr ystod eang o greaduriaid oedd yn byw dan y môr yng Nghymru dros 460 miliwn o flynyddoedd yn ôl. 
 

‘Natur am byth!’ Partneriaeth - Adfer Rhywogaethau dan Fygythiad yng Nghymru 

(John Clark, Cyfoeth Naturiol Cymru)

Partneriaeth yw ‘Natur am Byth!’ rhwng naw elusen amgylcheddol a Chyfoeth Naturiol Cymru i arbed 67 o rywogaethau rhag diflannu’n llwyr o Gymru ac ailgysylltu pobl â natur. Gyda chefnogaeth Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, Llywodraeth Cymru a noddwyr eraill, nod y rhaglen hon dros bedair blynedd fydd dod â rhai o’n rhywogaethau mwyaf bregus yn ôl o ymyl y dibyn a hyrwyddo gweithredu cymunedol i fynd i’r afael ag argyfwng byd natur.  

Amrywiaeth ffyngau cynefinoedd y tomenni glo 

(Emma Williams, Coal Spoil Fungi)

Cipolwg ar ffyngau a ddarganfuwyd yn ne Cymru dros fwy na 10 mlynedd o arolygon di-nawdd, a ysgogwyd gan angerdd i ychwanegu gwerth at rai o’n cynefinoedd mosaig mwyaf unigryw, sydd eto dan fygythiad. Nodir rhai o rywogaethau prinnaf y wlad, gan gynnwys rhai sydd ar restr y ffyngau sydd fwyaf dan fygythiad yn Ewrop, clystyrau sy’n torri’r ‘rheolau’ ysgrifenedig, a darganfyddiadau cyffrous sy’n newydd i Brydain.

Bywyd Morol Cyfriniol a Chyfareddol De Cymru 

(Matt Green, Marine Matters /Seasearch)

Gan ddefnyddio delweddau ffilm tanddwr syfrdanol a gwreiddiol, bydd y biolegydd môr a’r ffotograffydd tanddwr Matt Green yn dangos yr amrywiaeth enfawr o fywyd sy’n byw yn nyfnderoedd tywyll ac anghysbell Môr Hafren. Bydd ffocws arbennig ar y gwlithod môr bywiog ac amrywiol a’u hysglyfaeth unigryw a dirgel!

Deng Mlynedd ar Hugain o Ymchwil i Ddyfrgwn ym Mhrydain 

(Chloe Farrington, Prosiect Dyfrgwn Prifysgol Caerdydd)

Yn 1994, mewn ymateb i ddirywiad yn y boblogaeth, sefydlwyd Prosiect Dyfrgwn Prifysgol Caerdydd i fonitro halogion cemegol mewn dyfrgwn. Ers hynny, mae’r prosiect wedi ehangu ac erbyn hyn mae’n gwneud darganfyddiadau mewn sawl maes gan gynnwys geneteg, diet, a chlefydau dyfrgwn a’r modd y maent yn cyfathrebu drwy’r ffroenau.

Mwy o wybodaeth

• Cynhelir Cymru Anhysbys yn Theatr Reardon Smith, Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd.
• Ceir mynediad trwy Ddrws y Gogledd sydd ar Blas y Parc, nid drwy brif fynedfa’r amgueddfa.
• Bydd y drysau’n agor am 9:30 y bore, a’r sgyrsiau’n digwydd rhwng 10:00 ac 1:00 y prynhawn. Bydd egwyl fer yn ystod y bore.
• Darperir rhaglen y bore’n agosach at ddiwrnod y gynhadledd ond gallai hyn newid ar y funud olaf.
• Digwyddiad hybrid yw hwn, felly gallwch wylio’r siaradwyr yn fyw yn Narlithfa Reardon Smith yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd neu eu gwylio ar-lein.
• Digwyddiad byw yw hwn, felly ni fydd y gynhadledd ar gael i’w gwylio wedyn.
• Codir tâl o £5 y tocyn (mynychu’n bersonol neu ar-lein) tuag at gost cynnal y digwyddiad.
• Rhoddir y sgyrsiau yn iaith gyntaf y siaradwyr. 
• Ni ddarperir diodydd ond mae croeso i chi ddod â’ch diod eich hun. Neu beth am ddal i fyny gyda ffrindiau ar ôl y gynhadledd yn siop goffi neu fwyty’r amgueddfa? 
• Addas i oedran 12+. 
• Mae Cymru Anhysbys yn gydweithrediad rhwng Amgueddfa Cymru ac Ymddiriedolaeth Natur De a Gorllewin Cymru.