Fel rhan o Amgueddfeydd yn Ysbrydoli Atgofion, ein project partneriaeth tair blynedd gyda Chymdeithas Alzheimer Cymru, rydyn ni wedi bod yn gweithio ar y cyd â'r gymuned dementia ledled Cymru i ddatblygu pecyn hyfforddi a fydd yn helpu staff - yn Amgueddfa Cymru ac ar draws y sector treftadaeth - i gynorthwyo pobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia, sy'n dod i'n hamgueddfeydd.

Mae'r blog hwn yn rhoi cipolwg ar ein dull cydweithredol dros y deunaw mis diwethaf, i ddatblygu a threialu ein hadnodd hyfforddi staff, gan arwain at lansio'r pecyn hyfforddi yn Sain Ffagan ar 2 Mai 2024.

Ymgynghori â'r gymuned dementia 

Ers dechrau'r project, rydyn ni wedi ceisio sicrhau bod profiadau personol rhai sydd wedi'u heffeithio gan ddementia yn rhan flaenllaw o'n gwaith.

Yn ystod y flwyddyn gyntaf (rhwng mis Rhagfyr 2022 a mis Mawrth 2023), cynhaliwyd 30 ymgynghoriad ledled Cymru, gan wahodd pobl sy'n byw gyda dementia, eu gofalwyr a'u cefnogwyr, cydweithwyr yn y sector treftadaeth a gweithwyr proffesiynol o sefydliadau cynrychioliadol, i gymryd rhan.

Cynhaliwyd y digwyddiadau hyn yn ein hamgueddfeydd, mewn lleoliadau cymunedol a lleoliadau gofal ac iechyd. Ymunodd 270 o bobl â ni, ac roedd eu cyfraniadau i'r sgwrs yn sail i ddechrau llunio cynnwys ein pecyn hyfforddi. Yn ystod yr ymgynghoriadau hyn, gwnaethom strwythuro sgyrsiau gyda chyfres o gwestiynau gyda'r nod o gymell pobl i rannu eu profiadau o ymgysylltu ag amgueddfeydd. Gofynnwyd:  

Beth sy'n atal pobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia rhag ymgysylltu ag amgueddfeydd, eu casgliadau ac adnoddau ar-lein? 

Pa anghenion gofal a chymorth allai fod eu hangen ar ein safleoedd? 

Sut allen ni wella mynediad i bobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia? 

Pa anghenion hyfforddi sydd ar gael i ofalwyr/staff gofal a staff/gwirfoddolwyr y sector treftadaeth? 

Datblygu'r pecyn hyfforddi staff 

Gan ddefnyddio'r wybodaeth a gasglwyd o'r ymgynghoriadau hyn, aethom ati i ddatblygu strwythur posibl ar gyfer ein pecyn hyfforddi, gan gasglu syniadau a phrofiadau pobl dan 5 thema eang: ‘Cyflwyniad', 'Beth yw dementia', 'Rhwystrau a phryderon y gymuned', 'Bod yn gefnogol' a 'Cyfleoedd a gwybodaeth bellach’. O dan bob thema, fe wnaethom ddatblygu is-benawdau i ddisgrifio'r wybodaeth a fyddai'n cael ei chynnwys ym mhob adran. 

Mireinio'r pecyn hyfforddi staff 

Ar ôl creu strwythur 'drafft' posibl, fe wnaethom ddatblygu'r pecyn hyfforddi trwy ragor o sesiynau a sgyrsiau cymunedol, a daeth yn ffocws yn ystod ein cyfarfodydd gyda'r Grŵp Llais Dementia mewn Treftadaeth.

Grŵp Llais Dementia mewn Treftadaeth yw grŵp llywio ein project.  Mae grŵp yn cynnwys pobl sy'n byw gyda dementia, partneriaid gofalwyr, gofalwyr cyflogedig, gweithwyr cymorth, cydweithwyr o sefydliadau cysylltiedig (megis Cymdeithas Alzheimer) a chydweithwyr o Amgueddfa Cymru a sefydliadau eraill yn y sector treftadaeth. Rydyn ni’n cyfarfod wyneb yn wyneb neu ar-lein bob deufis, ac rydyn ni’n strwythuro ein cyfarfodydd fel bod pawb yn gallu cyfrannu a siapio datblygiad agweddau canolog ar ein gwaith.

Ym mis Hydref a mis Rhagfyr 2023 fe wnaethom ymrwymo cyfarfodydd ein grŵp i ddatblygu'r pecyn hyfforddi staff. 

Mae cyfraniadau aelodau grŵp i'r pecyn hyfforddi wedi bod yn werthfawr ac yn sylweddol. Mae aelodau'r grŵp wedi siarad am eu profiadau cadarnhaol eu hunain o ymweld ag amgueddfeydd, pwysigrwydd a gwerth amgueddfeydd i bobl sy'n byw gyda dementia, a beth sydd angen i staff yr amgueddfa ei wybod er mwyn cynorthwyo pobl sy'n byw gyda dementia. Dywedwyd wrthym pa mor bwysig yw hi fod pobl sy'n byw gyda dementia yn cael cymorth i deimlo'n ddiogel, eu gwerthfawrogi a'u croesawu: 

“Er y gall rhywun adael amgueddfa heb gofio'r holl fanylion, efallai y bydd yn cofio'r teimlad a brofodd yn ystod yr ymweliad”  Person sy’n byw gyda dementia 

Yn olaf, pwysleisiwyd pwysigrwydd cynnwys pobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia wrth gyflwyno'r hyfforddiant staff. 

Ein sesiynau hyfforddi staff peilot: Profi ein pecyn hyfforddi gyda chydweithwyr 

Ar ôl cynnwys cyfraniadau gwerthfawr y Grŵp Llais Dementia mewn Treftadaeth yn y pecyn hyfforddi staff, aethom ati wedyn i holi barn cydweithwyr yn Amgueddfa Cymru, mewn adrannau amrywiol. Er enghraifft, fe wnaethom ymgynghori â'r Adran Ddysgu yn ystod diwrnod hyfforddi adrannol, a chwrdd â thimau Blaen Tŷ yn Amgueddfa Genedlaethol y Glannau ac Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd.   

Roedd y sgyrsiau hyn yn bwysig i fesur dealltwriaeth pobl am anghenion ymwelwyr sydd wedi'u heffeithio gan ddementia (dywedodd rhai staff eu bod yn teimlo nad oedd ganddyn nhw ddigon o wybodaeth am ddementia) ac asesu pa mor hyderus yr oedd pobl yn teimlo am gynorthwyo pobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia (dywedodd rhai staff eu bod yn poeni 'am ddweud rhywbeth anghywir’).  O'r trafodaethau hyn, fe wnaethom fireinio'r cynnwys ymhellach a datblygu sesiwn hyfforddi ddwyawr. 

Rydyn ni wedi treialu'r sesiwn hyfforddi mewn tair amgueddfa erbyn hyn: Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru, Amgueddfa Lechi Cymru ac Amgueddfa Wlân Cymru, gydag aelodau o'r timau Dysgu, Cynnal a Chadw, Crefftau, Blaen Tŷ ac Arlwyo yn cymryd rhan, ac rydyn ni wedi cael adborth cadarnhaol ganddyn nhw. 

Lansio'r pecyn hyfforddi

Ar 2 Mai, lansiwyd y pecyn hyfforddi’n ffurfiol yn Amgueddfa Werin Cymru, Sain Ffagan. Gwahoddwyd pobl y buon ni'n yn gweithio gyda nhw dros y deunaw mis diwethaf, gan gynnwys Gymdeithas Alzheimer Cymru, aelod o’r Grŵp Llais Dementia mewn Treftadaeth ac aelod o fwrdd ein project, i siarad am eu profiadau o gyfrannu at ddatblygu'r sesiwn hyfforddi. 

Daeth 29 o bobl i'r lansiad, i glywed y cyflwyniadau ysbrydoledig hyn ac i ddysgu am sut mae'r gwaith wedi datblygu mewn partneriaeth â'r gymuned. Nod y pecyn hyfforddi yw archwilio'r hyn y gallwn ni, yn ein rolau gwahanol ar draws y sector treftadaeth, ei wneud i gynnig profiad cadarnhaol i unrhyw ymwelydd sydd wedi'i effeithio gan ddementia. Bydd y pecyn ar gael i unrhyw un yn y sector treftadaeth, p'un ai fel man cychwyn i ddechrau ar eu taith i fod yn fwy ystyriol o ddementia neu er mwyn ategu'r hyn sy’n digwydd eisoes.

Er nad yw pobl sydd wedi'u heffeithio gan ddementia wedi bod yn rhan o gyflwyno'r sesiynau hyfforddi peilot eto, rydyn ni wrthi'n gweithio gyda'n partneriaid oedd yn rhan o'r broses greu, ac yn cynllunio sut i'w helpu i gynnal, arwain a / neu gyfrannu at ein sesiynau hyfforddi yn y dyfodol.

Wrth i'n project fynd rhagddo dros y flwyddyn nesaf, byddwn yn parhau i gydweithio a sicrhau bod llais dementia wrth wraidd yr hyn a wnawn.

Os ydych chi'n aelod o sefydliad yn y sector treftadaeth a bod gennych ddiddordeb yn y ffordd rydyn ni wedi datblygu ein cynnig hyfforddiant, os ydych eisiau dysgu mwy am ddefnyddio'r pecyn yn eich lleoliad, neu os oes gennych ddiddordeb mewn cefnogi'r sesiynau hyn yn ein hamgueddfeydd, mae croeso i chi gysylltu â ni drwy e-bostio mims@museumwales.ac.uk   neu ffonio 029 2057 3418.       

Gwyddonwyr Amgueddfa Cymru yn darganfod rhywogaethau newydd o Dde Affrica a'r DU

Yn ddiweddar rydyn ni wedi bod yn gweithio ar broject cyffrous rhwng Amgueddfa Cymru a gwyddonwyr o Amgueddfeydd Iziko yn Ne Affrica a Cape Peninsula University of Technology, ac wedi dod ar draws sawl rhywogaeth newydd o fwydod gwrychog morol. 

Dechreuodd y project yn 2023, ac fe’i hariannwyd gan Grant Cyfnewidiadau Rhyngwladol y Gymdeithas Frenhinol. Roedd hynny’n caniatáu i ni gydweithio wrth edrych ar y grŵp pwysig, ond llai adnabyddus, hwn o anifeiliaid.

O holl fywyd ein cefnforoedd, efallai nad mwydod gwrychog morol, neu polychaetes (eu henw gwyddonol), yw'r cyntaf sy'n dod i'r meddwl. Fodd bynnag, maen nhw'n rhan hanfodol o iechyd ein cefnforoedd ac yn ffynhonnell fwyd bwysig i lawer o anifeiliaid eraill. Felly, er nad yw llawer o bobl yn gwybod rhyw lawer yn eu cylch, mae'n bwysig ein bod ni'n dysgu mwy amdanyn nhw – a faint o rywogaethau sydd yna. Er nad yw'r enw 'mwydyn' o reidrwydd yn creu delweddau o rywogaethau pert, rydyn ni’n hoffi meddwl bod llawer o fwydod gwrychog morol yn dipyn o bictiwr.

Yn anffodus, er gwaethaf eu pwysigrwydd, dydyn ni ddim yn gwybod faint o rywogaethau sy’n bodoli hyd yn oed, er bod o leiaf 12,000 o rywogaethau gwahanol ledled y byd! Felly dyna’r dasg i wyddonwyr Amgueddfa Cymru! Rydyn ni, Dr Teresa Darbyshire a Katie Mortimer-Jones, yn arbenigwyr ar fwydod gwrychog morol ac wedi bod yn gweithio gyda dau wyddonydd o Dde Affrica, Dylan Clarke a Dr Jyothi Kara, ar broject i geisio darganfod mwy am natur rhai o'r mwydod hyn.

Er bod arolygon wedi'u cynnal dros y ddwy ganrif ddiwethaf, efallai y byddwch chi’n synnu o glywed ein bod ni'n dal i ganfod rhywogaethau newydd yn y DU. Yn yr un modd, er bod Prifysgol Cape Town wedi gwneud llawer o waith o amgylch De Affrica yn y 1950au a'r 1960au, mae tystiolaeth ddiweddar yn awgrymu y gallai fod 500 a mwy o rywogaethau o fwydod gwrychog morol heb eu henwi a heb eu darganfod. Gan ystyried hyn, fe wnaethon ni fel tîm o wyddonwyr gychwyn ar broject i ymchwilio i fwydod gwrychog morol yn y ddau ranbarth i weld a oedd modd datgelu rhywfaint am y fioamrywiaeth gudd hon. Daeth Dylan a Jyothi draw i Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd ym mis Mai 2023 ac fe aethon ninnau i Amgueddfa Iziko yn Ne Affrica ym mis Mehefin.

Mae casgliadau amgueddfeydd yn rhan hanfodol o waith fel hyn, gan eu bod nhw'n gofnod unigryw o rywogaethau a chynefinoedd sy'n bresennol ar unrhyw adeg benodol. Maen nhw'n galluogi gwyddonwyr i gymharu sbesimenau tebyg i weld a ydyn nhw'n dod o un rhywogaeth neu fwy. Felly, fel tîm, doedd dim rhaid i ni grwydro'n bell o'n hamgueddfeydd i ddod o hyd i'r union beth roedden ni'n chwilio amdano. 

Buon ni'n brysur gydol 2023 yn tynnu lluniau, yn gwneud darluniau, ac yn disgrifio'r rhywogaethau newydd roedden ni wedi'u darganfod. Un o elfennau mwyaf cyffrous y project oedd penderfynu ar enwau ar gyfer y rhywogaethau newydd. Dyma benderfynwyd: 

1) Magelona ekapa, rhywogaeth o fwydyn rhawben o'r Western Cape, sy'n cael ei enw o'r gair eKapa, sy'n golygu 'tarddu o'r Cape’, yn iaith Xhosa.
2) Arabella ampulliformis, o Ddyfnaint, sy'n cael ei enw o'r gair ampulliform, yn disgrifio rhan siâp fflasg y mwydyn.
3) Arabella umgazanae, a gasglwyd o'r arfordir i'r de o afon Mngazana (a elwid gynt yn Umgazana) yn yr Eastern Cape, De Affrica.

Fe wnaethon ni fwynhau rhannu ein canlyniadau cychwynnol yn y 14eg Cynhadledd Polychaete Ryngwladol yn Stellenbosch ym mis Gorffennaf 2023, ac mae'r canlyniadau llawn newydd gael eu cyhoeddi mewn dau bapur gwyddonol a adolygwyd gan gymheiriaid yn y cyfnodolyn African Zoology. Mae'r papurau'n darparu allweddi adnabod ar gyfer sawl grŵp o fwydod gwrychog morol yn Ne Affrica, a disgrifiadau manwl o rywogaethau niferus. Gobeithio y bydd hyn yn golygu bod modd datgelu rhywogaethau newydd pellach drwy ddarparu cymariaethau manwl o anifeiliaid, yn ogystal â hyrwyddo'r dull cywir o adnabod anifeiliaid yn y ddwy wlad. 

Un o'r rhesymau pwysig y mae gwyddonwyr o Gymru yn astudio rhywogaethau, gartref a thu hwnt, yw deall dosbarthiad pob rhywogaeth. Os caiff rhywogaeth newydd ei ddarganfod mewn rhanbarth, mae hefyd yn ein helpu i gydnabod a yw'n wirioneddol newydd i fyd gwyddoniaeth, neu'n rhywogaeth anfrodorol sydd wedi'i chludo ledled y byd mewn ffordd artiffisial? Os mai rhywogaethau goresgynnol ydyn nhw, maen nhw’n gallu cael effaith niweidiol, felly mae angen i ni wybod hynny cyn gynted â phosibl. Bydd hyn yn arbennig o bwysig gyda newid hinsawdd. 

Felly, y tro nesaf ewch chi am dro i'r traeth, meddyliwch am y mwydod gwrychog morol bendigedig o dan eich traed a'u cyfraniad pwysig at gadw ein cefnforoedd yn iach – a chofiwch hefyd fod gwyddonwyr Amgueddfa Cymru yn gweithio'n galed i helpu i'w darganfod a'u gwarchod.

Gan yr Uwch Guraduron, Kate Mortimer-Jones a Teresa Darbyshire

I wybod mwy, ewch i:

Untangling the Magelonidae (Annelida: Polychaeta) of southern Africa, including the description of a new species: African Zoology: Vol 0, No 0 (tandfonline.com)

Redescription of Arabella iricolor (Montagu, 1804) with descriptions of two new species from the United Kingdom and South Africa: African Zoology: Vol 0, No 0 (tandfonline.com)

Helo Cyfeillion y Gwanwyn,

Hoffwn roi ddiolch fawr i'r holl ysgolion a anfonodd geisiadau i mewn ar gyfer ein cystadleuaeth fideo newydd. Roedd o’n anodd iawn i ddewis rhyngddynt, ond pleidleisiodd pawb oedd yn rhan o'r prosiect a'r canlyniad oedd:

Enillwyr:

Clare Primary School

Yn Ail:

St Mary’s Church in Wales Primary (@StMarysCIWBJ)

Cydnabyddiaeth Arbennig:

Kirkmichael Primary

Our Lady’s RC Primary

Gwaith gwych Cyfeillion!

Athro’r Ardd

Annwyl Cyfeillion y Gwanwyn,

Hoffwn ddiolch yn fawr iawn i'r holl ysgolion a gymerodd ran yn Ymchwiliad Bylbiau'r Gwanwyn i Ysgolion eleni.

Plannodd disgyblion fylbiau ym mis Hydref a gwyliodd drostyn nhw tan wnaethant nhw flodeuo. Wnaethant nhw gofnodi taldra a'r dyddiad flodeuo eu planhigion. Wnaethant hefyd cymryd darlleniadau tymheredd a glawiad bob dydd oeddent yn yr ysgol rhwng cyntaf Tachwedd a diwedd Mawrth, a chofnodi'r wybodaeth hon i wefan Amgueddfa Cymru. Mae'r data hwn wedi bwydo mewn i'n hastudiaeth o'r  effeithiau newid hinsawdd ar ddyddiadau blodeuo bylbiau'r gwanwyn

Dyma'r ysgolion sydd wedi ein helpu ni eleni:

Enillwyr

Cymru: St. Mary's CiW Primary

Lloegr: Our Lady of the Assumption Catholic Primary School

Yr Alban: Gavinburn Primary School

Gogledd Iwerddon: Portadown Integrated Primary School

Yn Ail

Cymru: Cornist  Park  C.P

Lloegr: Roseacre Primary Academy 

Yr Alban: Our Lady's RC Primary School

Gogledd Iwerddon: Sacred Heart Primary School - Omagh

Cydnabyddiaeth Arbennig

Cymru:

Ysgol Gymraeg Tonyrefail

Ysgol Pennant

Ysgol San Sior

Ysgol Tycroes

Lloegr:

Fleet Wood Lane Primary 

Stanford in the Vale 

Gogledd Iwerddon:

Irvinestown Primary School

St Joseph and St James's Primary 

St Patrick's Primary School - Eskra

Clod Uchel 

Cymru:

Bedlinog Community Primary

Churchstoke CP School

Forden CiW Primary

Hafod Primary

Henllys CiW Primary

Llanfaes CP School

Peterston Super Ely CiW Primary

Pil Primary School

Raglan VC CiW Primary

Rhayader Primary

Upper Rhymney Primary

Ysgol Bryn Pennant

Ysgol Casmael (Sir Benfro)

Ysgol Gymraeg Aberystwyth

Ysgol Gymraeg Dewi Sant

Ysgol Gynradd Llandegfan

Ysgol Tir Morfa

Lloegr:

Anchorsholme Academy

Eaton Valley Primary School

Educational Diversity

Ferndale Primary School

Kidgate Primary Academy

St John's CE Primary School

Sylvester Primary Academy

Yr Alban:

Abbey Primary School

Blacklands Primary School

Clare Primary School

Cortamlet Primary School

Cuthbertson Primary School

Doonfoot Primary School

Kirkhill Primary School

Kirkmichael Primary School

Langbank Primary School

Milton Primary School

Newmains Primary School

Newton Primary School

St Peter's Primary School

Whatriggs Primary School

Gogledd Iwerddon:

Carrick Primary School

Clonalig Primary School

St John's Primary School

St Mary's Primary School - Maguiresbridge

St Peter Primary School - Plumbridge

St Teresa's Primary - Craigavon

Tandragee Primary School

Gwyddonwyr Gwych

Cymru: 

Albert Primary

Blaendulais Primary

Creigiau Primary

Eveswell Primary

Hay on Wye CP School

Mount Street Junior School

Neyland Community School

NPTC Newtown College

Pembroke Dock Community School

St. Mary’s CiW School - Wrexham

St. Michael's RC Primary

Trelai Primary

Waldo Williams Primary

YGG Bronllwyn 

Ysgol Deiniol

Ysgol Glan Morfa (Conwy)

Lloegr: 

Halsnead Primary School

Hamstead Junior School

Northwood Community Primary School

Old Park Primary School

Phoenix Primary Schoo

Prescot Primary School

Rowley Hall Primary School

Temple Meadow Primary School

Waterloo Primary Academy

Yr Alban:

Alloway Primary School

Bishopton Primary School

Elmvale Primary - Glasgow

Leslie Primary School

Livingston Village Primary School

Lochwinnoch Primary School

Logan Primary School

Our Lady and St Francis Primary School

Our Lady of Peace Primary

Underbank Primary School

Windyknowe Primary School

Gogledd Iwerddon:

Grange Primary School Kilkeel

St Mary's Primary - Craigavon

St Mary's Primary School - Newry

Cyfranwyr 

Cymru:

Alaw Primary

Bryn Celyn Primary

Ffynnon Taf Primary 

Glyncoed Primary

Hafod y Wern Community Primary

Johnston C.P. School

Lloegr:

Childwall C of E Primary School

Cronton CE Primary School

Grange Primary School

Marton Primary Academy and Nursery

Roby Park Primary School

Shireland Technology Primary School

St Kentigern's Primary School

St Paul's C of E Academy

Summerhill Primary Academy

Yr Alban:

Fordbank Primary School

Meldrum Primary School

St Conval's Primary School

St Cuthbert's Primary School

St John Ogilvie Primary School

St Patrick's Primary - Troon

St Vincent's Primary School

Gogledd Iwerddon:

St Paul's Primary School

Willowbridge Special School

gan Sam, Mark, Hannah a Caitlin gwirfoddolwyr Amgueddfa Cymru

Pedwar gwirfoddolwr ydym ni a atebodd yr hysbyseb cyfle gwirfoddoli ar wefan Amgueddfa Cymru, a drefnwyd gan Elizabeth Walker, Prif Guradur yr Amgueddfa. Roedd cyfle i helpu i ddidoli a chatalogio casgliad o offer carreg cynhanesyddol.

Daw'r offer o'r casgliad sylweddol a wnaed gan Henry Stopes, casglwr preifat, ar ddiwedd y 19eg Ganrif. Amcangyfrifir bod rhwng 50,000 a 70,000 o arteffactau, gyda hanner miliwn o flynyddoedd o hanes, yn bennaf Prydeinig, ond mae'r casgliad hefyd yn cynnwys rhai gwrthrychau tramor dirgel.

Bob dydd Iau, gydag Elizabeth, rydyn ni'n treulio tair awr yn didoli'r blychau, gan rifo a chategoreiddio pob eitem. Mae’n waith cyffrous ac yn aml yn cael ei stopio pan fydd rhywun yn dod o hyd i rywbeth mor anarferol, maen nhw eisiau ei rannu gyda’r grŵp. Megis pen bwyell gaboledig Neolithig, wedi torri ac yna'n amlwg wedi'i hailgylchu neu hyd yn oed bêl gerfiedig Neolithig. Bydd Elizabeth bob amser yn ein helpu i adnabod a chynorthwyo gyda ffeithiau diddorol am yr offer carreg. Wrth i ni weithio rydym hefyd yn cynnal trafodaethau diddorol sydd hyd yma wedi amrywio o Beyonce i Ryfel y Boer; Neanderthaliaid i ffilmiau arswyd Corea! Pwy a wyr beth fydd pynciau'r wythnos nesaf?

Rydym ni, fel gwirfoddolwyr, yn teimlo’n ffodus i gael y cyfle hwn i fod yn rhan o’r gwaith amgueddfa ymarferol hwn, i gynnig ein hamser ac i fod yn rhan o’r gwaith o gofnodi casgliad Henry Stopes a fydd yn helpu gydag ymchwil offer carreg yn y dyfodol. Mae’r cyfle hwn yn ffordd ddiddorol o weld sut mae’r tu ôl i’r llenni yn gweithio mewn amgueddfa, ac mae’r wybodaeth a geir yn hynod ddefnyddiol i’n gyrfaoedd ym maes archaeoleg yn y dyfodol. Mae'r swm yr ydym i gyd wedi'i ddysgu o ddim ond 3 awr yr wythnos yn llawer mwy nag y byddem wedi meddwl.

Hyd yn hyn rydym wedi didoli, ail-becynnu a dogfennu 4,659 o offer a mewnbynnu 2,265 o gofnodion newydd i gronfa ddata'r casgliad.