: Addysg

Gwyliau Hapus Cyfeillion y Gwanwyn

Penny Dacey, 22 Rhagfyr 2023

Rwyf isio ddweud diolch fawr iawn i'r holl ysgolion sydd wedi cymryd rhan yn yr ymchwiliad yn y flwyddyn academaidd hon. Diolch am rannu eich cofnodion tywydd, sylwadau a lluniau. Rwy'n gobeithio y bydd pawb yn mwynhau'r gwyliau.

Plîs rhannwch y math o dywydd  welwch dros y gwyliau hefo eich cofnodion tywydd ar ôl cychwyn yn nol yn yr ysgol. Tybed faint ohonom fydd yn cael Nadolig gwyn!

Gwyliau hapus,

Athro'r Ardd

ESOL Trip to National Museum Cardiff

Souleymane Ouedraogo - Welsh Refugee Council Volunteer, 8 Tachwedd 2023

On Tuesday 12th September Amgueddfa Cymru kindly hosted our ESOL class on an ESOL trip-out to the National Museum of Wales in Cardiff. Welsh Refugee Council volunteer Souleymane Ouedraogo submitted the following report on the special outing. 

As part of an outing organized by Welsh Refugee Council ESOL tutors Marie and Chris; ESOL learners from different cities in Wales gathered at the National Museum of Wales in Cardiff. We were warmly welcomed to Amgueddfa Cymru (National Museum of Wales) by museum staff recalling that Wales has several museums including that of Cardiff created more than a century ago. 

We then went to visit the Clore Discovery Centre. In this learning centre, there are multiple carefully preserved objects from geological, paleontological, archaeological and natural history research. Each object has its origin story. After the tour of the centre, there was time for a practical exercise that combined theory and practice seen during previous ESOL lessons. We practiced brilliantly with the support of our guide and the WRC delegation. It was both fun and educational at the same time. 

We then proceeded to visit the Art Gallery. Pictures and paintings are often tinged with landscapes and varied reliefs. Everyone can analyse and appreciate the artwork in their own way. Some paintings are very old (over 500 years), others more recent. You often have to get closer to better understand the artistic work. You need eyes to see, but even better, you need to have ingenious eyes to understand the messages conveyed by these beautiful paintings. Thanks to the great work of painters of other times, each new generation has elements of research to better understand history. 

I would like to thank the Welsh Refugee Council for organizing the outing but even more so the National Museum for having offered this invitation. It has allowed us to not only learn a little more about the culture of Wales but to also create contacts for possible opportunities in the future. 

 “I would like to reiterate our thanks to Amgueddfa Cymru, for an excellent day for our students.  I thought that there was a really nice balance of activities, excellent use of relevant artifacts and pictures – not to mention your enthusiastic and motivating presentation.” said Martin Smidman Volunteer & Partnership Manager at the Welsh Refugee Council.

Diolch yn fawr Amgueddfa Cymru.

Cofnodion Tywydd

Penny Dacey, 1 Tachwedd 2023

Helo Cyfeillion y Gwanwyn,

Rwyf isio ddweud diolch mawr i bawb am eich gwaith caled ar ddiwrnod plannu. Cafodd 11,183 o fylbiau ei blannu ar draws y wlad a welais o’r lluniau bod pawb wedi cael llawer o hwyl yn helpu!

Mae Cofnodion Tywydd yn cychwyn o 1 Tachwedd. Plîs wnewch yn siŵr bod eich mesurydd glaw a'ch thermomedr wedi ei chadw mewn lle addas wrth ymyl eich bylbiau, fel medrwch gymryd eich cofnodion yn hawdd pob diwrnod yr ydych yn yr ysgol. 

Mae ‘na adnoddau addysg ar y wefan i helpu paratoi am gymryd cofnodion tywydd. Rwyf wedi atodi hyn rhag ofn bod rhai heb ei gweld eto. Mae’r adnodd hyn yn helpu ymateb cwestiynau pwysig fel ‘pam mae mesur tywydd yn bwysig i’n harbrawf o’r effaith mae’r hinsawdd yn cael ar ddyddiad blodeuo bylbiau gwanwyn’!

Defnyddiwch eich siart tywydd i gofnodi'r glaw a’r tymheredd pob ddiwrnod ysgol. Ar ddiwedd yr wythnos, cofnodwch y rhain i’r wefan Amgueddfa Cymru i rannu eich canfyddiadau. Fedrwch hefyd gadael sylwadau a chwestiynau i fi ymateb yn fy blog nesaf.

Plîs gadewch i mi wybod sut ydych yn wneud a rhannwch eich lluniau trwy X/Twitter ac e-bost.

Cadwch ymlaen hefo'r gwaith caled Gyfeillion y Gwanwyn,

Athro’r Ardd

Diwrnod Plannu 2023

Penny Dacey, 19 Hydref 2023

Mae'n Ddiwrnod Plannu!

Bydd 176 o ysgolion o bob rhan o'r DU yn ymuno â'i gilydd i blannu 11,183 o fylbiau ar gyfer y prosiect gwych hwn. Rydym yn cynnal cystadleuaeth Diwrnod Plannu bob blwyddyn, sy'n annog ysgolion i arddangos diwrnod plannu yn eu hysgol. Gwyliwch yma i weld yr enillwyr ym mis Tachwedd!

Yn y cyfamser, byddwn yn dilyn pob cam o'r ymchwiliad ar y Blog hwn. Byddwn yn clywed gan ddisgyblion yn uniongyrchol, wrth iddynt rannu eu sylwadau hefo eu data tywydd. Byddwn yn clywed am unrhyw dywydd eithafol yn eu hardaloedd ac unrhyw faterion a allai effeithio ar eu gorsafoedd tywydd neu ardal plannu (yn y gorffennol mae hyn wedi cynnwys gwiwerod llwglyd!) 

Byddwn yn gwylio gyda'r disgyblion am arwyddion cyntaf y gwanwyn ac yn rhannu eu hapusrwydd wrth i'r twf cyntaf ac yna'r blodau cyntaf ymddangos.

Byddwn yn adolygu'r data tywydd a blodau ar gyfer y cyfnod Tachwedd 2023-Mawrth 2024, ac yn ei gymharu â data a gasglwyd ers 2005 i weld a allwn weld unrhyw dueddiadau.

Gobeithiwn y byddwch yn ymuno â ni ar y daith hwyliog hon wrth i ni archwilio effeithiau'r tywydd a'r newid yn yr hinsawdd ar fylbiau'r gwanwyn.

Athro'r Ardd

Te, Cacen a Chasgliadau: ⁠Te Partis Re-engage yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd a Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru

Loveday Williams, 31 Gorffennaf 2023

"Mae Re-engage yn cynnig cyswllt cymdeithasol allweddol i bobl hŷn ar adeg yn eu bywyd pan fydd eu cylchoedd cymdeithasol yn mynd yn llai."

https://www.reengage.org.uk/ 


Ers dros ddeg mlynedd rydyn ni wedi bod yn gweithio gyda Re-engage (Cyswllt â'r Henoed gynt), yn cynnal te partis rheolaidd yn ein hamgueddfeydd ar gyfer pobl hŷn sy'n profi unigrwydd.


Cafodd y te partis cyntaf eu cynnal yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd, bedair gwaith y flwyddyn i ddechrau, ond wrth i'r grŵp dyfu, aeth hyn yn wyth gwaith y flwyddyn, rhwng Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd a Sain Ffagan Amgueddfa Werin Cymru. 


Mae'r te partis yn gyfle i aelodau'r grŵp ymweld â'r amgueddfeydd mewn ffordd ddiogel, cyfarfod hen ffrindiau, gwneud ffrindiau newydd, a mwynhau'r casgliadau drwy gyfrwng gweithgareddau a sgyrsiau gydag aelodau. A digon o de a chacen, wrth gwrs! 


Yn ystod y cyfnod hwn, rydyn ni wedi magu perthynas gref gydag aelodau'r grŵp a gyda Jane Tucker, yr arweinydd. Cyn y te partis rydyn ni'n cael sgyrsiau gyda Jane i wneud yn siŵr ein bod ni’n ymwybodol o anghenion hygyrchedd, mynediad ac ati o fewn y grŵp, er mwyn gallu paratoi'r sesiynau yn iawn. 


Dyma Jane i sôn ychydig am sut ddechreuodd y te partis a sut mae hi’n cefnogi’r grŵp:


“Dechreuais i wirfoddoli gyda Re-engage ym mis Mawrth 2013, fel gyrrwr.


Wrth ymweld â Sain Ffagan, yn digwydd bod, tua 2017, digwyddais i weld Marion Lowther a oedd yn drefnydd Re-engage yng Nghymru. Dywedodd fod ganddi grŵp o ryw chwech, ond neb i gydlynu. Ar y pryd, roedden nhw'n cyfarfod bedair gwaith y flwyddyn, a'r unig leoliad oedd ar gael oedd Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd – dyna pam mai grŵp Amgueddfa Caerdydd ydyn ni. Gwirfoddolais i gymryd gofal o'r grŵp, ac ers hynny rydw i wedi llwyddo i ddenu mwy o leoliadau a mwy o aelodau. Mae'r amgueddfeydd yn ffefrynnau mawr gan y grŵp, am eich bod chi'n cynnal sgyrsiau a gweithgareddau mor ddiddorol. 


Fel y gwyddoch chi, mae llawer o'r aelodau yn fregus, ac yn methu gadael eu cartrefi heb gwmni. Mae ymweld â'r Amgueddfa yn uchafbwynt iddyn nhw, ac rydyn ni'n ddiolchgar iawn am eich cefnogaeth." (

Jane Tucker, Arweinydd Grŵp Re-engage).


Fis Mawrth eleni, ymwelodd y grŵp ag Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd ar gyfer sesiwn am yr arddangosfa BBC 100, sy'n archwilio 100 mlynedd o hanes y BBC yng Nghymru. Cynhaliwyd y sesiwn gan ddau aelod o dîm addysg yr amgueddfa, Jo a Louise.⁠ Defnyddion nhw gwisiau anffurfiol a hwyliog i amlygu cynnwys yr arddangosfa mewn lleoliad cyfforddus, gan y byddai crwydro'r arddangosfa ei hun wedi bod yn her i aelodau'r grŵp. Cwis lluniau a oedd yn canolbwyntio ar deledu y 60au a'r 70au wnaeth Jo, a chwis byr ar arwyddganeuon rhaglenni teledu wnaeth Louise. ⁠Dywedodd Jo a Louise "Fe wnaeth y grŵp fwynhau sgwrsio am eu hatgofion ac roedd llawer o hel atgofion am ymweliadau â'r amgueddfa gyda'u plant a'u hwyrion a'u hwyresau. Gwnaethon nhw wir fwynhau eu te!"
Dywedodd Jane ar ôl yr ymweliad "roedd y sgwrs gawson ni yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd yn wych, yn enwedig pan oedd y ddau gyflwynydd yn chwarae cerddoriaeth o hen raglenni teledu a hysbysebion. Cafodd ein gwesteion lawer o hwyl yn ceisio adnabod yr alawon ac yn siarad am yr hen raglenni wedyn."


Roedd ymweliad diwethaf y grŵp â Sain Ffagan ym mis Mai 2023, a hwyluswyd gan ddau aelod o dîm addysg Sain Ffagan, Hywel a Jordan.


Dyma Jordan yn esbonio: "Ar ôl rhoi cyflwyniad iddynt o'r safle, gwnaethon ni roi sgwrs am y gwaith 'Cynefin' sy'n cael ei ddatblygu yn ein rhaglen addysg ysgolion, gan ddefnyddio oriel Cymru... i drafod ymdeimlad unigolion o’u hunaniaeth a sut allwn ni ddefnyddio eitemau i helpu i rannu'r straeon hyn. Yna, gwnaethon ni drafod dealltwriaeth bersonol y grŵp o'u 'Cynefin' nhw, gan ddefnyddio eitemau trin a thrafod o gasgliad yr amgueddfa i danio sgyrsiau ac atgofion. ⁠Roedd trin a thrafod eitemau fel pellenni gwnïo, ceiniogau cyn degoli a stampiau Green Shield, i weld yn destunau trafod poblogaidd ar gyfer y grŵp, gan eu hannog i rannu straeon am fyw yng Nghymru a rhannau eraill o'r byd, eu profiadau o ddefnyddio eitemau bob dydd fel rhain a newidiadau dros amser."


Dyma beth ddywedodd rhai o aelodau'r grŵp am gymryd rhan ar ôl y sesiwn: 


"Prynhawn gwerth chweil yn amgueddfa Sain Ffagan. Mae'n hyfryd gweld pobl eraill a chael sgwrsio gyda nhw gan fy mod yn treulio llawer o amser ar ben fy hun. Dwi wir yn gwerthfawrogi." (Anne)


"Wnes i wir fwynhau'r sgwrs am yr Amgueddfa a'r gwaith maen nhw'n ei wneud. Gall dyddiau Sul fod yn unig iawn, felly mae cael te parti Re-Engage yn gymaint o hwyl ac yn rhywbeth i edrych ymlaen ato." (Rita)


"Roedd trin a thrafod yr eitemau yn yr Amgueddfa yn llawer o hwyl ac yn addysgiadol. Roedd yn ysgogi'r ymennydd ac yn dod ag atgofion yn ôl." (Hazel)


Byddwn ni’n croesawu'r grŵp yn ôl i Sain Ffagan dros yr haf i gymryd rhan mewn sesiwn crefftau edafedd traddodiadol wedi'i hysbrydoli gan ein casgliad tecstilau, a byddan nhw'n dychwelyd i Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd yn yr hydref. 


Mae tîm staff yr Amgueddfa ac aelodau'r grŵp ill dau wastad yn edrych ymlaen at y te partis ac maen nhw wedi tyfu i ddod yn un o hoelion wyth ein rhaglen Iechyd a Lles ehangach. Hir oes iddyn nhw! 


Diolch i bob aelod o'r grŵp Re-engage am rannu eu straeon, barn ac adborth.